İntihal Oranı ve Benzerlik Oranı Nedir?

Akademik çalışmalarda intihal (plagiarism) ve benzerlik (similarity) kavramları sıkça karıştırılır. Ancak bu iki terim farklı anlamlar taşır. İşte detaylı açıklama:

1. İntihal (Plagiarism) Nedir?
Tanım: Başka bir kişinin çalışmasını (metin, fikir, veri, grafik, kod vb.) kaynak göstermeden veya izinsiz kullanarak kendi eserinmiş gibi sunmaktır.

İntihal Türleri:
Doğrudan Kopyala-Yapıştır: Başka bir kaynaktan kelimesi kelimesine alıntı yapıp kaynak belirtmemek.

Parafraz İntihali: Başkasının fikrini özetleyip kaynak göstermemek.

Kendinden İntihal (Self-Plagiarism): Daha önce yayınlanmış kendi çalışmanızı yeni bir çalışma gibi sunmak.

Fikir İntihali: Başkasının özgün fikrini kaynak belirtmeden kullanmak.

İntihal Oranı:
Turnitin, iThenticate gibi yazılımlar metnin diğer kaynaklarla eşleşen kısımlarını tespit eder.

%0 intihal ideal olsa da, genellikle %10-15 altı kabul edilebilir sayılır (üniversitelerin politikasına göre değişir).

Ancak, yüksek benzerlik oranı mutlaka intihal anlamına gelmez!

2. Benzerlik Oranı (Similarity Rate) Nedir?
Tanım: Bir metnin diğer kaynaklarla olan eşleşme yüzdesidir. Benzerlik, intihalden farklı olarak kaynak gösterilmiş alıntıları, ortak ifadeleri veya tesadüfi eşleşmeleri de içerebilir.

Benzerlik Oranını Artıran Faktörler:
✔ Doğru şekilde alıntı yapılmış referanslar (tırnak içinde ve kaynak belirtilmiş).
✔ Yaygın kullanılan terminoloji (örneğin, "hipotez testi" gibi standart ifadeler).
✔ Atasözleri, resmi tanımlar veya yasal metinler.
✔ Tablo ve şekil başlıkları, metodoloji bölümündeki standart ifadeler.

Benzerlik Raporu Nasıl Yorumlanır?
%0-10: Düşük benzerlik (genellikle sorun yok).

%10-20: Kısmen yüksek, ancak alıntılar düzgünse kabul edilebilir.

%20+: Detaylı inceleme gerekir (intihal riski var).

3. İntihalden Kaçınmak İçin Öneriler
Doğru Alıntı Yapın:

Direkt alıntılar tırnak içinde ve kaynak gösterilmeli.

Parafraz yaparken orijinal metinden farklı bir anlatım kullanın.

Referansları Eksiksiz Ekleyin:

APA, MLA, Chicago gibi stil kurallarına uyun.

Benzerlik Raporunu Önceden Kontrol Edin:

Turnitin, iThenticate, Grammarly gibi araçlarla taratın.

Kendinden İntihalden Kaçının:

Eski çalışmalarınızı kullanacaksanız atıf yapın.

Sonuç
Benzerlik oranı ≠ İntihal oranı.

Yüksek benzerlik, mutlaka intihal anlamına gelmez.

İntihal, akademik cezalara yol açabilir (reddedilme, derecenin iptali vb.).

Eğer benzerlik raporunuz yüksek çıkarsa, kaynakları kontrol edip gerekli düzeltmeleri yaparak intihal riskini ortadan kaldırabilirsiniz. 📚✔

İntihal oranı kesinlikle %0 olmalıdır. Çünkü, bu direkt olarak "araklamaya" girmektedir. Ancak, benzerlik oranı enstitülerin veya dergilerin belirlemiş olduğu oran kadardır.