Livadi
03.05.2010, 02:50
KÖKLER
Meyve ağaçlarında kökler, esas (kazık) kökler, yan ve saçak kökler olmak üzere üçe ayrılır. Yan kökler, esas kökün çatallanmasıvla oluşur. Kazık kökler, az dallanarak gelişmelerini yerin merkezine doğru yaparlar. Bu kökler, toprak içerisinde çok derinlere kadar gider ve ağacı çok kuvvetli olarak toprağa bağlarlar. Meyve yetiştiriciliğinde bu kökler genellikle istenmeyen köklerdir. Bu nedenle fidanlıklardan sökülen fidanlar, kazık kökleri kesildikten sonra dikilirler. Meyve türlerimizden özellikle armut, Badem, kayısı ve kiraz kazık köklüdür.
Meyve ağaçları için saçak kökler çok önemlidir. Bunlar, meyve ağacını toprağa kazık ve yan kökler kadar kuvvetli olarak bağlamamakla beraber, geniş bir alana yayılmaları nedeni ile besin maddelerini topraktan alma işini daha iyi yaparlar. Genellikle toprağın 15-80 cm derinliklerinde bulunurlar.
http://www.bahcesel.com/forumsel/attachment.php?attachmentid=427&stc=1&d=1233591555
Kök, kök ucu, (kaliptra veya yüksük) büyüme bölgesi (uzama bölgesi), emici tüyler kısmı ve besinlerin taşınmasına yarayan kısım olmak" üzere dört ana bölümden oluşur.
Kök uçları, köklerin toprak içerisinde genişliğine ve derinliğine büyümelerini sağlarlar. Bunların ucunda, yeni oluşan kökleri toprağın sert kısımlarına karşı koruyan Kaliptra veya kök şapkası vardır. Meristematik hücrelerden meydana gelen 5-10 cm lik kısa bölge ise, uzama bölgesidir. Emici tüylerin bulunduğu farklılaşma bölgesinde dokular özel şekillerini alır (Heilbom-Akdik, 1946; Ryugo, 198 [Cool] .
Kökler, genellikle meyve ağaçlarının türüne, çeşidine, anaçlara, toprağın yapısına, depolanan besin maddeleri ve hormonların durumu ile, içerisinde büyüdüğü, geliştiği ortamın koşullarına bağlı olmak üzere meyve ağacının toplam ağırlığının % 20-30'unu oluşturur. Nitekim, Şuta ve ark.'nin (1956) erik, badem, elma ve armut ağaçlarının kökleri üzerinde yaptıkları incelemelere göre, kökler meyve ağacının tüm ağırlığının % 27-35'ini oluşturmaktadır. Fakir topraklarda bu oran daha da yüksek olmaktadır.
Meyve ağaçlarının en önemli organlarından biri olan köklerin, genişliğine ve derinliğine büyümelerinin meyve ağacı bakımından çok büyük önemi vardır. Meyve ağaçlarının taçlarının sağlıklı gelişmeleri, erken veya geç meyve vermeğe başlamaları, fizyolojik dengelerinin oluşması, meyvelerin bol ve kaliteli olmaları, meyve ağaçlarının yaşam sürelerinin kısa ya da uzun olması hep köklerin genişliğine ve derinliğine büyümelerine bağlıdır. Kök sistemi bazı hallerde, birkaç yaşındaki genç bir ağacın hemen meyve vermeye başlamasına (fizyolojik dengenin generatif faaliyetler yararına bozulmasına) ve yaşlanmasına neden olabileceği gibi, bazen de meyve ağaçlarının meyveye başlamasının gecikmesine, yani, gençlik kısırlığının 10-15 yıl gibi uzun bir süre devam etmesine de neden olabilir. Bu durum, doğal olarak, meyve bahçesinin fizyolojik ve ekonomik ömrü bakımından büyük bir önem taşır. Bu nedenle meyve ağacının, özellikle köklerin, içerisinde bulunduğu ortam şartlarını bilmek, kültürel önlemleri ona göre uygulamak, belirtilen sakıncaları önlemeğe yardımcı olabilir.
Meyve ağaçlarında köklerin genişliğine ve derinliğine büyümeleri, iç ve dış olmak üzere başlıca iki faktörün etkisi altında oluşur. Şüphesiz, meyve ağacının kalıtsal yapısı ve yedek besin maddeleri ile hormonlar, iç; meyve ağaçlarının üzerine aşılandıkları anaçlar, köklerin içerisinde bulunduğu ortamın nitelikleri, yani, toprak sıcaklığı, toprak nemi, toprağın havalanması (O2 ve CO2 ilişkisi), toprağın fiziksel, kimyasal ye biyolojik özellikleri de dış faktörleri oluşturur (Chandler, 1947; Kolesnikov 1952).
Prof Dr. Muhsin YILMAZ
Meyve ağaçlarında kökler, esas (kazık) kökler, yan ve saçak kökler olmak üzere üçe ayrılır. Yan kökler, esas kökün çatallanmasıvla oluşur. Kazık kökler, az dallanarak gelişmelerini yerin merkezine doğru yaparlar. Bu kökler, toprak içerisinde çok derinlere kadar gider ve ağacı çok kuvvetli olarak toprağa bağlarlar. Meyve yetiştiriciliğinde bu kökler genellikle istenmeyen köklerdir. Bu nedenle fidanlıklardan sökülen fidanlar, kazık kökleri kesildikten sonra dikilirler. Meyve türlerimizden özellikle armut, Badem, kayısı ve kiraz kazık köklüdür.
Meyve ağaçları için saçak kökler çok önemlidir. Bunlar, meyve ağacını toprağa kazık ve yan kökler kadar kuvvetli olarak bağlamamakla beraber, geniş bir alana yayılmaları nedeni ile besin maddelerini topraktan alma işini daha iyi yaparlar. Genellikle toprağın 15-80 cm derinliklerinde bulunurlar.
http://www.bahcesel.com/forumsel/attachment.php?attachmentid=427&stc=1&d=1233591555
Kök, kök ucu, (kaliptra veya yüksük) büyüme bölgesi (uzama bölgesi), emici tüyler kısmı ve besinlerin taşınmasına yarayan kısım olmak" üzere dört ana bölümden oluşur.
Kök uçları, köklerin toprak içerisinde genişliğine ve derinliğine büyümelerini sağlarlar. Bunların ucunda, yeni oluşan kökleri toprağın sert kısımlarına karşı koruyan Kaliptra veya kök şapkası vardır. Meristematik hücrelerden meydana gelen 5-10 cm lik kısa bölge ise, uzama bölgesidir. Emici tüylerin bulunduğu farklılaşma bölgesinde dokular özel şekillerini alır (Heilbom-Akdik, 1946; Ryugo, 198 [Cool] .
Kökler, genellikle meyve ağaçlarının türüne, çeşidine, anaçlara, toprağın yapısına, depolanan besin maddeleri ve hormonların durumu ile, içerisinde büyüdüğü, geliştiği ortamın koşullarına bağlı olmak üzere meyve ağacının toplam ağırlığının % 20-30'unu oluşturur. Nitekim, Şuta ve ark.'nin (1956) erik, badem, elma ve armut ağaçlarının kökleri üzerinde yaptıkları incelemelere göre, kökler meyve ağacının tüm ağırlığının % 27-35'ini oluşturmaktadır. Fakir topraklarda bu oran daha da yüksek olmaktadır.
Meyve ağaçlarının en önemli organlarından biri olan köklerin, genişliğine ve derinliğine büyümelerinin meyve ağacı bakımından çok büyük önemi vardır. Meyve ağaçlarının taçlarının sağlıklı gelişmeleri, erken veya geç meyve vermeğe başlamaları, fizyolojik dengelerinin oluşması, meyvelerin bol ve kaliteli olmaları, meyve ağaçlarının yaşam sürelerinin kısa ya da uzun olması hep köklerin genişliğine ve derinliğine büyümelerine bağlıdır. Kök sistemi bazı hallerde, birkaç yaşındaki genç bir ağacın hemen meyve vermeye başlamasına (fizyolojik dengenin generatif faaliyetler yararına bozulmasına) ve yaşlanmasına neden olabileceği gibi, bazen de meyve ağaçlarının meyveye başlamasının gecikmesine, yani, gençlik kısırlığının 10-15 yıl gibi uzun bir süre devam etmesine de neden olabilir. Bu durum, doğal olarak, meyve bahçesinin fizyolojik ve ekonomik ömrü bakımından büyük bir önem taşır. Bu nedenle meyve ağacının, özellikle köklerin, içerisinde bulunduğu ortam şartlarını bilmek, kültürel önlemleri ona göre uygulamak, belirtilen sakıncaları önlemeğe yardımcı olabilir.
Meyve ağaçlarında köklerin genişliğine ve derinliğine büyümeleri, iç ve dış olmak üzere başlıca iki faktörün etkisi altında oluşur. Şüphesiz, meyve ağacının kalıtsal yapısı ve yedek besin maddeleri ile hormonlar, iç; meyve ağaçlarının üzerine aşılandıkları anaçlar, köklerin içerisinde bulunduğu ortamın nitelikleri, yani, toprak sıcaklığı, toprak nemi, toprağın havalanması (O2 ve CO2 ilişkisi), toprağın fiziksel, kimyasal ye biyolojik özellikleri de dış faktörleri oluşturur (Chandler, 1947; Kolesnikov 1952).
Prof Dr. Muhsin YILMAZ