Livadi
10.12.2009, 12:25
Tohumluğun önemi
Tarımda verimlilik ve üretim artırılmasında, üretim maliyetinin düşürülmesinde tohum ülkemiz için en temel ve önemli bir girdi ve teknolojik öğe olma durumundadır. Çiftçimiz yüksek vasıflı tohum kullandığı takdirde verim ve üretimin artmamasında bir sebep yoktur. Üretim ve verimin artırılmasında yetiştirme tekniği metotları, arazi ıslahı, sulama, mekanizasyon, gübreleme, mücadele tekniklerinin uygulanması yanında bölgeye uyan kaliteli tohum çeşidinin kullanılması gerekmektedir. Sertifikalı tohumluk sınıfları şöyle tarif edilmektedir:
Elit tohumluk: Yeni ıslah edilmiş veya öteden beri ıslah edilmiş olmakla birlikte usulüne göre sayfiyeti muhafaza ve devam ettirilen doğrudan doğruya ıslahçı tarafından kontrol edilen, orjinal tohumluğun başlangıcı ve diğer sınıf sertifikalı tohumlukların kaynağını teşkil eden tohumluktur.
Orjinal tohumluk: Elit tohumluktan veya kendisinden elde edilen, çeşidin safiyetini devam ettiren ve araştırma, ıslah ve deneme müesseselerinde veya bu müesseselerin kontrolü altında yetiştirilen, tohumluk kontrol ve sertifikasyon teşkilatı tarafından kontrol edilen tohumluktur.
Anaç tohumluk: Orjinal tohumluk veya kendisinden elde edilen çeşit safiyetini devam ettiren, tohumluk kontrol ve sertifikasyon teşkilatı tarafından kontrol edilen tohumluktur.
Sertifikalı tohumluk: Orjinal, anaç veya kendisinden elde edilen çeşit safiyetini devam ettiren, tohumluk kontrol ve sertifikasyon teşkilatı tarafından kontrol edilen tohumluktur.
Sertifikalı tohumluk; tescilli bir çeşide ait kaynağı belli olan, tarla ve laboratuvar kontrolleri sonucu belli sınırların ötesinde karışım olmadığı belirlenen genetik, fiziksel ve biyolojik vasıfları yüksek çoğalma unsurları için kullanılan bir terimdir.
Kaliteli bir tohumluğun (sertifikalı) verimi artırmadaki payının;
Buğday- fasulye gibi kendine döllenen bitkilerde %20-30 seviyesinde olduğu,
Mısır- ayçiçeği gibi yabancı döllenen bitkilerde bu payın %100’ lerin üzerinde olduğu bilimsel araştırmalarla ortaya konulduğu bir gerçektir.
Düşük vasıflı tohumluk kullanımı sadece verimi olumsuz yönde etkilemekle kalmayıp, içinde karışım unsurlarının oranına bağlı olarak kaliteyi de olumsuz yönde etkilemektedir. Bu durumda ürünün pazar değerinin de düşmesine sebebiyet vermektedir.
Sertifikalı tohumluklar tarlanın temiz olması ve fiziksel karışımı önlemek için gerekli tedbirlerin alınması şartıyla buğday, fasulye, fiğ gibi kendine döllenen bitkilerde 3-5 yıl kullanıldıktan sonra yenilenmelidir.
Ayçiçeği-mısır gibi hibrit tohumluğun ise her yıl yenilenmesi gerekir.
Bir tarımsal girdi olarak tohumluğun genetik potansiyeli verimi belirleyen temel unsurlardan birisidir. Son 40-50 yıl içerisinde ülkemizde ve Dünya’da gerçekleştirilen tarımsal üretim artışında yeni bitki çeşitlerinin ve kaliteli tohumluk kullanımının etkileri büyüktür.
Diğer bütün yetiştirme tekniği paketi faktörleri sabit kalsa dahi üstün ve kaliteli tohumluğun verim üzerine etkileri çok fazla olmaktadır.
Tarımsal girdi olarak tohum, çiftçiler tarafından en hızlı bir şekilde benimsenme ve yayılma özelliğine sahiptir. Bir çiftçi için tohum değiştirme oldukça kolay ve basit bir iştir.
Atalarımızın söylediği gibi “Ek tohumun hasını çekme mahsul yasını” ve “ Ne ekersen onu biçersin” sözlerini vurgulamakta fayda var.
• İyi ve kaliteli tohumluk dendiği zaman tohumluk değeri yüksek olan tohumluk anlaşılır.
• İyi bir tohumlukta fiziksel, biyolojik ve genetik değerlerin yüksek olması istenir.
• Tohumluğun fiziksel değeri ile kastedilen tohumluğun içinde buluna saf tohum, diğer tohumlar, cansız yabancı maddeler, ot ve zararlı ot tohumları, diğer çeşitler, diğer ürünler ve hastalıklı tanelerin miktarıdır.
• Tohumluğun içindeki saf tohumluk oranını düşüren saydığımız bu diğer çeşitlerin, diğer ürünlerin ve yabancı ot tohumlarının mevcudiyetinin artması tohumluğun salığının azalmasına neden olur ve tohumluğun değerini düşürür.
• Tohumluğun biyolojik değeri ile kastedilense tarlaya ekilen tohumun kaç bitki meydana getireceğinin tespit edilmesidir. Bilindiği gibi tarlaya ekilen her tohum yeni bir bitki meydana getirmeyebilir. Tohumluğun biyolojik değeri tespit edilirken tohumluğun çimlenme ve sürme değerleri belirlenir. Şayet tohumlar iyi gelişmemişse tohumluğun çimlenme ve sürme hızları ve güçleri azalabilir. Kullanılan tohumlar önceki yıllarda hasat edilmişlerse yine çimlenme ve sürmelerinde bir düşüş beklenmelidir.
Tarımda verimlilik ve üretim artırılmasında, üretim maliyetinin düşürülmesinde tohum ülkemiz için en temel ve önemli bir girdi ve teknolojik öğe olma durumundadır. Çiftçimiz yüksek vasıflı tohum kullandığı takdirde verim ve üretimin artmamasında bir sebep yoktur. Üretim ve verimin artırılmasında yetiştirme tekniği metotları, arazi ıslahı, sulama, mekanizasyon, gübreleme, mücadele tekniklerinin uygulanması yanında bölgeye uyan kaliteli tohum çeşidinin kullanılması gerekmektedir. Sertifikalı tohumluk sınıfları şöyle tarif edilmektedir:
Elit tohumluk: Yeni ıslah edilmiş veya öteden beri ıslah edilmiş olmakla birlikte usulüne göre sayfiyeti muhafaza ve devam ettirilen doğrudan doğruya ıslahçı tarafından kontrol edilen, orjinal tohumluğun başlangıcı ve diğer sınıf sertifikalı tohumlukların kaynağını teşkil eden tohumluktur.
Orjinal tohumluk: Elit tohumluktan veya kendisinden elde edilen, çeşidin safiyetini devam ettiren ve araştırma, ıslah ve deneme müesseselerinde veya bu müesseselerin kontrolü altında yetiştirilen, tohumluk kontrol ve sertifikasyon teşkilatı tarafından kontrol edilen tohumluktur.
Anaç tohumluk: Orjinal tohumluk veya kendisinden elde edilen çeşit safiyetini devam ettiren, tohumluk kontrol ve sertifikasyon teşkilatı tarafından kontrol edilen tohumluktur.
Sertifikalı tohumluk: Orjinal, anaç veya kendisinden elde edilen çeşit safiyetini devam ettiren, tohumluk kontrol ve sertifikasyon teşkilatı tarafından kontrol edilen tohumluktur.
Sertifikalı tohumluk; tescilli bir çeşide ait kaynağı belli olan, tarla ve laboratuvar kontrolleri sonucu belli sınırların ötesinde karışım olmadığı belirlenen genetik, fiziksel ve biyolojik vasıfları yüksek çoğalma unsurları için kullanılan bir terimdir.
Kaliteli bir tohumluğun (sertifikalı) verimi artırmadaki payının;
Buğday- fasulye gibi kendine döllenen bitkilerde %20-30 seviyesinde olduğu,
Mısır- ayçiçeği gibi yabancı döllenen bitkilerde bu payın %100’ lerin üzerinde olduğu bilimsel araştırmalarla ortaya konulduğu bir gerçektir.
Düşük vasıflı tohumluk kullanımı sadece verimi olumsuz yönde etkilemekle kalmayıp, içinde karışım unsurlarının oranına bağlı olarak kaliteyi de olumsuz yönde etkilemektedir. Bu durumda ürünün pazar değerinin de düşmesine sebebiyet vermektedir.
Sertifikalı tohumluklar tarlanın temiz olması ve fiziksel karışımı önlemek için gerekli tedbirlerin alınması şartıyla buğday, fasulye, fiğ gibi kendine döllenen bitkilerde 3-5 yıl kullanıldıktan sonra yenilenmelidir.
Ayçiçeği-mısır gibi hibrit tohumluğun ise her yıl yenilenmesi gerekir.
Bir tarımsal girdi olarak tohumluğun genetik potansiyeli verimi belirleyen temel unsurlardan birisidir. Son 40-50 yıl içerisinde ülkemizde ve Dünya’da gerçekleştirilen tarımsal üretim artışında yeni bitki çeşitlerinin ve kaliteli tohumluk kullanımının etkileri büyüktür.
Diğer bütün yetiştirme tekniği paketi faktörleri sabit kalsa dahi üstün ve kaliteli tohumluğun verim üzerine etkileri çok fazla olmaktadır.
Tarımsal girdi olarak tohum, çiftçiler tarafından en hızlı bir şekilde benimsenme ve yayılma özelliğine sahiptir. Bir çiftçi için tohum değiştirme oldukça kolay ve basit bir iştir.
Atalarımızın söylediği gibi “Ek tohumun hasını çekme mahsul yasını” ve “ Ne ekersen onu biçersin” sözlerini vurgulamakta fayda var.
• İyi ve kaliteli tohumluk dendiği zaman tohumluk değeri yüksek olan tohumluk anlaşılır.
• İyi bir tohumlukta fiziksel, biyolojik ve genetik değerlerin yüksek olması istenir.
• Tohumluğun fiziksel değeri ile kastedilen tohumluğun içinde buluna saf tohum, diğer tohumlar, cansız yabancı maddeler, ot ve zararlı ot tohumları, diğer çeşitler, diğer ürünler ve hastalıklı tanelerin miktarıdır.
• Tohumluğun içindeki saf tohumluk oranını düşüren saydığımız bu diğer çeşitlerin, diğer ürünlerin ve yabancı ot tohumlarının mevcudiyetinin artması tohumluğun salığının azalmasına neden olur ve tohumluğun değerini düşürür.
• Tohumluğun biyolojik değeri ile kastedilense tarlaya ekilen tohumun kaç bitki meydana getireceğinin tespit edilmesidir. Bilindiği gibi tarlaya ekilen her tohum yeni bir bitki meydana getirmeyebilir. Tohumluğun biyolojik değeri tespit edilirken tohumluğun çimlenme ve sürme değerleri belirlenir. Şayet tohumlar iyi gelişmemişse tohumluğun çimlenme ve sürme hızları ve güçleri azalabilir. Kullanılan tohumlar önceki yıllarda hasat edilmişlerse yine çimlenme ve sürmelerinde bir düşüş beklenmelidir.