Mr.Muhendis
03.04.2014, 17:54
Sulama; bitkilerin normal gelişimi için ihtiyaç duydukları ancak doğal yağışlarla karşılanamayan suyun, toprağa uygun yöntemlerle, uygun zamanlarda verilmesi olarak tanımlanabilir.
Sulamada beklenen başarı, şartlara en uygun sulama sisteminin planlanması, projelenmesi, projede öngörüldüğü biçimde kurulması ve işletilmesine bağlıdır
Toprağı aşırı sulamanın zararlarını şöyle sıralayabiliriz.
1-Toprak gözenekleri içindeki havanın yerini suyun doldurması sonucu kökler yeterli havayı alamayacağından boğulur.
2-Havasız kalan kökler yeterince çalışamayacağı için gerekli besin maddelerini alamazlar.
3-Kök bölgesi sürekli nemli olduğu için, kökte değişik kök hastalıkları başlar ve ağaçların kurumasına sebep olur.
4-Kök bölgesinde bitkiler için zararlı bileşikler oluşur.
5-Verilen gübreler aşırı su sebebiyle topraktan yıkanır, bunun sonucu olarak biz bitkiyi değil Eğirdir Gölünü gübreleriz.
6-Ağaçların kökleri tembelleşir derine gidemez.
7-Taban suyunun yükselmesi sonucu toprakta tuzluluk problemleri ortaya çıkar.
8-Özellikle azot, fosfor, potasyum, kalsiyum gibi besin maddelerinin alımı zorlaşır.
9-Bahçede hastalık ve zararlı yoğunluğu artar.
10-Zamanında toprak işlemesi güçleşir.
Sonuç olarak; bahçemize en uygun sulama sistemini, özellikle yeni sulama teknikleri olan damla sulama, mini sprink v.b sulama sistemlerini seçmemizde çok büyük yararlar vardır.
Sulamada önemli olan terimler;
Etkili bitki kök derinliği; bitkinin ihtiyacı olan suyun %80'ini alabilen kök derinliği,
Etkili toprak derinliği; tabanında kis, kaya gibi geçirimsiz tabakalar olan topraklar ve taban suyu olan topraklarda kökün sulamadan faydalanabildiği derinliktir.
Toprak derinse sulamada "etkili bitki kök derinliği"ne göre sulama yapılır; toprak derinliği sınırlı ise "etkili toprak derinliği"ne göre sulama yapılır.
Fazla sulama ya derinlere süzülür, hareketlilik yukarı yönlü de olduğundan tabanda tuz varsa tuzluluk ya da tabanda geçirimsiz tabaka varsa göllenme oluşur. Zararları; ekonomik zarar, su kıtlığında israf, hastalıklar, beslenememe, tuzluluk gibidir.
Tarla kapasitesi: Normal direne şartlarında toprağın yerçekimine karşı tutabildiği su miktarıdır. Toprak hacminin belli bir yüzdesidir. Killi ağır topraklarda yüksek, kumlu hafif topraklarda düşüktür.
Direnaj, fazla suyun uzaklaştırılmasıdır. Bu işleme drene etmek denir.
Sulama sınırı o zaman; etkili derinlik kadar derinlikte tarla kapasitesi kadar su vermektir.
Solma noktası: Bitkilerin kök bölgesinde alınamayacak kadar su kalması ve bitkinin solup kurumaya başladığı noktadır.
Kullanılabilir su tutma kapasitesi: "Kullanılabilir su tutma kapasitesi = Tarla kapasitesi - Solma noktası" şeklinde hesaplanır.
Kullanılmasına izin verilen sulama suyu miktarı: Kullanılabilir su tutma kapasitesinin kullanılmasına izin verilen su yüzdesidir.
Kullanılmasına izin verilen su miktarı; kök derinliği az olan bitkilerde %20; diğer sebzelerde %30; tam bodur ağaçlarda %30-40; klasik ağaçlarda %50, bağlarda %50-60 gibidir. Ama bu sınırları son haddine kadar kullanmadan daha verimli yetiştiricilik yapılır.
Ayrıca Aşırı Sulamanın Zararları ve Alınacak Önlemler konusunda buraya (http://www.ziraatciyiz.org/_docs/11686-asiri-sulama-zararlari-onlemler.pdf) bakınız.
Sulamada beklenen başarı, şartlara en uygun sulama sisteminin planlanması, projelenmesi, projede öngörüldüğü biçimde kurulması ve işletilmesine bağlıdır
Toprağı aşırı sulamanın zararlarını şöyle sıralayabiliriz.
1-Toprak gözenekleri içindeki havanın yerini suyun doldurması sonucu kökler yeterli havayı alamayacağından boğulur.
2-Havasız kalan kökler yeterince çalışamayacağı için gerekli besin maddelerini alamazlar.
3-Kök bölgesi sürekli nemli olduğu için, kökte değişik kök hastalıkları başlar ve ağaçların kurumasına sebep olur.
4-Kök bölgesinde bitkiler için zararlı bileşikler oluşur.
5-Verilen gübreler aşırı su sebebiyle topraktan yıkanır, bunun sonucu olarak biz bitkiyi değil Eğirdir Gölünü gübreleriz.
6-Ağaçların kökleri tembelleşir derine gidemez.
7-Taban suyunun yükselmesi sonucu toprakta tuzluluk problemleri ortaya çıkar.
8-Özellikle azot, fosfor, potasyum, kalsiyum gibi besin maddelerinin alımı zorlaşır.
9-Bahçede hastalık ve zararlı yoğunluğu artar.
10-Zamanında toprak işlemesi güçleşir.
Sonuç olarak; bahçemize en uygun sulama sistemini, özellikle yeni sulama teknikleri olan damla sulama, mini sprink v.b sulama sistemlerini seçmemizde çok büyük yararlar vardır.
Sulamada önemli olan terimler;
Etkili bitki kök derinliği; bitkinin ihtiyacı olan suyun %80'ini alabilen kök derinliği,
Etkili toprak derinliği; tabanında kis, kaya gibi geçirimsiz tabakalar olan topraklar ve taban suyu olan topraklarda kökün sulamadan faydalanabildiği derinliktir.
Toprak derinse sulamada "etkili bitki kök derinliği"ne göre sulama yapılır; toprak derinliği sınırlı ise "etkili toprak derinliği"ne göre sulama yapılır.
Fazla sulama ya derinlere süzülür, hareketlilik yukarı yönlü de olduğundan tabanda tuz varsa tuzluluk ya da tabanda geçirimsiz tabaka varsa göllenme oluşur. Zararları; ekonomik zarar, su kıtlığında israf, hastalıklar, beslenememe, tuzluluk gibidir.
Tarla kapasitesi: Normal direne şartlarında toprağın yerçekimine karşı tutabildiği su miktarıdır. Toprak hacminin belli bir yüzdesidir. Killi ağır topraklarda yüksek, kumlu hafif topraklarda düşüktür.
Direnaj, fazla suyun uzaklaştırılmasıdır. Bu işleme drene etmek denir.
Sulama sınırı o zaman; etkili derinlik kadar derinlikte tarla kapasitesi kadar su vermektir.
Solma noktası: Bitkilerin kök bölgesinde alınamayacak kadar su kalması ve bitkinin solup kurumaya başladığı noktadır.
Kullanılabilir su tutma kapasitesi: "Kullanılabilir su tutma kapasitesi = Tarla kapasitesi - Solma noktası" şeklinde hesaplanır.
Kullanılmasına izin verilen sulama suyu miktarı: Kullanılabilir su tutma kapasitesinin kullanılmasına izin verilen su yüzdesidir.
Kullanılmasına izin verilen su miktarı; kök derinliği az olan bitkilerde %20; diğer sebzelerde %30; tam bodur ağaçlarda %30-40; klasik ağaçlarda %50, bağlarda %50-60 gibidir. Ama bu sınırları son haddine kadar kullanmadan daha verimli yetiştiricilik yapılır.
Ayrıca Aşırı Sulamanın Zararları ve Alınacak Önlemler konusunda buraya (http://www.ziraatciyiz.org/_docs/11686-asiri-sulama-zararlari-onlemler.pdf) bakınız.