Zirai İnsansız Hava Aracı (ZİHA)

ZİHA (Zirai İnsansız Hava Aracı), tarım alanlarında insansız uçuş yapabilen, genellikle drone teknolojisine dayanan ve çeşitli zirai görevleri otonom veya uzaktan kumandalı olarak yerine getiren hava araçlarıdır. "Zirai" kelimesi tarım ile ilgili anlamına gelir; ZİHA da bu bağlamda tarımsal uygulamalara özel insansız hava aracı anlamına gelir.

🚁 ZİHA Nedir?
ZİHA, tarımda kullanılan İHA’lardır (İnsansız Hava Araçları). Üzerlerinde kamera, sensör, püskürtücü sistem, lidar veya termal görüntüleme sistemleri bulunabilir. Bu sistemler sayesinde ZİHA’lar;

Bitki sağlığını izleyebilir,

Gübre veya ilaç uygulaması yapabilir,

Arazi haritalaması ve analizleri gerçekleştirebilir.

🎯 ZİHA’nın Kullanım Alanları
Uygulama Alanı Açıklama
📷 Görüntüleme ve Analiz NDVI (bitki sağlığı), RGB, multispektral, termal görüntüleme ile mahsul durumu tespiti
💦 İlaçlama ve Gübreleme Hassas ilaçlama; pestisit, fungisit veya sıvı gübre uygulamaları yapılabilir
🌾 Ekim ve Tozlaşma Tohum serpme veya mikro tozlayıcı sistemlerle tohum/çiçek verimliliği artırılabilir
📐 Arazi ve Tarla Haritalama Yüksek çözünürlüklü ortofoto, topografik harita ve 3B modelleme yapılabilir
🔍 Zararlı/hastalık tespiti Yaprak rengi, ısı farklılıkları ve büyüme gerilikleri üzerinden erken teşhis
🌧️ Afet Tespiti ve Müdahale Sel, don, kuraklık veya yangın sonrası hasar analizi

⚙️ ZİHA Sisteminin Bileşenleri
1. Uçuş Platformu (Drone)
Multi-rotor (4, 6, 8 pervaneli)

Sabit kanatlı (genellikle geniş araziler için)

Otonom uçuş kabiliyeti

2. Yük Sistemi
Tarımsal sprey tankı (genellikle 10-30 L kapasite)

Hassas püskürtücü başlıklar

Görüntüleme kameraları (multispektral, RGB, termal)

3. Kontrol ve Yazılım
Uçuş planlayıcı yazılım (otomatik güzergah belirleme)

Uzaktan kumanda / GPS tabanlı otonomi

Görüntü işleme ve analiz yazılımları (ör: Pix4D, DroneDeploy)

🧠 ZİHA ile Akıllı Tarım Entegrasyonu
ZİHA'lar, Yapay Zeka (AI) ve Nesnelerin İnterneti (IoT) ile entegre edilerek;

Gerçek zamanlı analiz,

Hastalık tahmini,

Hassas müdahale (precision agriculture)
gibi çok sayıda akıllı uygulamayı destekleyebilir.

Örneğin:

🌱 NDVI haritası ile azot eksikliği belirlenir → ZİHA sadece eksik bölgelere gübre uygular.

📊 Avantajları
✅ Hızlı ve geniş alan kapsama
✅ İnsan temasını azaltarak sağlık ve güvenliği artırma
✅ Hassas uygulamalarla ilaç ve gübre tasarrufu (%30-60)
✅ İklim ve zemin koşullarına bağlı olmadan çalışma
✅ Zaman, iş gücü ve su kaynaklarından tasarruf

⚠️ Dezavantajlar ve Zorluklar
📍 Batarya ömrü → geniş alanlarda sınırlı süreli uçuş

💰 Maliyet → başlangıç yatırım yüksek olabilir

🛫 Uçuş izinleri ve hava sahası düzenlemeleri

🧠 Teknik bilgi ve eğitim gereksinimi

💨 Rüzgar ve hava koşullarına duyarlılık