Lisansüstü Eğitim Sonrası İş ve Kariyer Planlaması

1. Kariyer Yol Haritası: Temel Seçenekler
A. Akademik Kariyer (Üniversite Yolu)
Aşama Süre Gereklilikler Ortalama Maaş (2024)
Araştırma Görevlisi 2-4 yıl Doktora öğrencisi 15.000-25.000 TL
Doktor Öğretim Üyesi 4-6 yıl Doktora + Yayın 20.000-30.000 TL
Yardımcı Doçent - 2-3 SCI yayın 25.000-40.000 TL
Doçent 5+ yıl Doçentlik sınavı 35.000-55.000 TL
Profesör 7+ yıl Uluslararası yayınlar 45.000-80.000 TL
Önemli Adımlar:

YÖK Akademik Kadro İlanlarını takip

TÜBİTAK projelerine başvuru

Yurtdışı post-doc fırsatları

B. Özel Sektör Kariyeri
En Çok Aranan Pozisyonlar:

Ar-Ge Uzmanı (Biyoteknoloji, Yazılım, Mühendislik)

Veri Bilimci (Makine Öğrenmesi Uzmanı)

Finansal Analist (Ekonomi Doktoralılar için)

İnsan Kaynakları Uzmanı (Psikoloji/Sosyoloji YL)

Pazarlama Müdürü (İşletme YL/MBA)

Maaş Aralıkları:

Yüksek Lisans mezunu: 20.000-35.000 TL

Doktora mezunu: 30.000-60.000 TL

2. İş Bulma Stratejileri
A. Etkili CV Hazırlama
Akademik CV:

Yayınlar (SCI, SSCI)

Konferanslar

Aldığınız dersler

Profesyonel CV:

Proje deneyimleri

Teknik beceriler (Python, SPSS, Tableau)

Sertifikalar (PMP, CFA, Google Analytics)

B. Network Geliştirme
✔ LinkedIn stratejisi: Haftada 10 yeni bağlantı
✔ Alumni ağları: Mezunlarla iletişim
✔ Konferanslar: Kartvizit dağıtımı

C. Başvuru Kanalları
Kariyer.net, LinkedIn Jobs

Üniversite kariyer merkezleri

AR-GE firmalarının web siteleri

Kamuda Lisansüstü İlanlar (TÜBİTAK, TÜİK, Merkez Bankası)

3. Sektörel Analiz: Hangi Alanlar Daha Fazla İstihdam Sağlıyor?
Sektör İş Olanakları Ortalama Maaş Öne Çıkan Beceriler
Biyoteknoloji Yüksek 30.000-50.000 TL Lab teknikleri, Biyoinformatik
Yapay Zeka Çok Yüksek 40.000-80.000 TL Python, TensorFlow
Finans Orta 25.000-45.000 TL Risk analizi, Econometrics
Eğitim Teknolojileri Artıyor 20.000-35.000 TL Ölçme-değerlendirme
Kamu Politikası Sabit 18.000-30.000 TL Veri analizi, Rapor yazma
4. Yurtdışı Kariyer Fırsatları
A. Popüler Ülkeler ve Şartlar
Ülke Vize Türü Ortalama Maaş Öne Çıkan Sektörler
ABD H1B/O-1 $70.000-$120.000 Teknoloji, Biyomedikal
Almanya Blue Card €50.000-€80.000 Mühendislik, Otomotiv
Kanada Express Entry CAD$60.000-CAD$90.000 Yapay Zeka, Enerji
Singapur Employment Pass SGD$60.000-SGD$100.000 Finans, Biyoteknoloji
B. Başvuru Yolları
Global şirketlerin kariyer sayfaları (Google, Roche, Siemens)

Erasmus Mundus mezun ağı

ResearchGate üzerinden işbirlikleri

5. Girişimcilik ve Serbest Çalışma
A. Akademik Girişimcilik
Teknoparklarda şirket kurma (KDV muafiyeti)

TÜBİTAK 1512 Programı (400.000 TL hibe)

Üniversite-sanayi işbirlikleri

B. Serbest Çalışma Alanları
Danışmanlık (Proje yönetimi, istatistiksel analiz)

Çeviri/Akademik editörlük (SCI makale düzenleme)

Online eğitim içerik üreticiliği

6. Kariyer Planlama Çizelgesi (5 Yıllık)
Yıl Akademik Yol Özel Sektör Yolu Karma Kariyer
1 Post-doc başvurusu Sektör araştırması Part-time danışmanlık
2 Yardımcı doçentlik Uzman pozisyonu Şirket + Öğretim görevlisi
3 SCI yayın hedefi Yönetici adayı Kendi şirketini kurma
4 Proje yönetimi Departman müdürü Serbest danışman
5 Doçentlik başvurusu Genel müdür yardımcısı Üniversite-sanayi işbirliği
7. Önemli Uyarılar ve Tavsiyeler
⚠ Esnek olun: %60 akademisyen adayı kadro bulamıyor
⚠ Yan beceriler edinin (Kodlama, veri analizi)
⚠ Yabancı dilinizi sürekli geliştirin
⚠ LinkedIn profilinizi akademik ve profesyonel olarak ikiye ayırın

Altın Kural: "Sadece akademisyenlik için doktora yapmayın. Edindiğiniz araştırma becerileri pek çok sektörde değer görüyor."