Tarım Ekonomisi Yüksek Lisans Sınavı Soruları

Tarım Ekonomisi ABD, tarımsal üretim, pazarlama, politikalar, işletme yönetimi, tarımsal finansman ve kırsal kalkınma gibi konuları kapsar. Sınavda mikro/makro iktisat, tarım politikaları, tarımsal pazarlama, üretim ekonomisi ve güncel konular ağırlıklı olarak sorulabilir.

1. Temel Ekonomi Bilgisi
Tarım sektörünün milli ekonomi içindeki yeri ve özellikleri

Arz-talep dengesi ve tarımsal ürünlerde esneklikler (fiyat, gelir, çapraz talep)

Piyasa türleri (tam rekabet, monopol, oligopol) ve tarım sektörüne uygunluğu

Örnek Soru:
"Tarım ürünlerinin talep esnekliği neden düşüktür? Bu durum çiftçileri nasıl etkiler?"

2. Tarımsal Üretim Ekonomisi
Üretim fonksiyonları ve optimal kaynak dağılımı

Azalan verimler kanunu ve tarımdaki uygulamaları

Maliyet analizleri (sabit, değişken, ortalama, marjinal maliyet)

Örnek Soru:
"Bir tarım işletmesinde girdi kullanımında (örneğin gübre) optimal düzey nasıl belirlenir?"

3. Tarımsal Pazarlama ve Fiyat Oluşumu
Tarım ürünlerinde pazarlama kanalları ve aracıların rolü

Fiyat dalgalanmalarının nedenleri ve istikrar sağlama yöntemleri

Tüketici davranışları ve markalaşma stratejileri

Örnek Soru:
"Domates fiyatlarındaki aşırı dalgalanmaların temel sebepleri nelerdir? Bu sorun nasıl çözülebilir?"

4. Tarım Politikaları ve Desteklemeler
Türkiye'de ve AB'de uygulanan tarım politikalarının karşılaştırılması

Doğrudan gelir desteği, prim sistemleri ve sübvansiyonların etkileri

DTÖ kuralları ve tarım anlaşmaları

Örnek Soru:
"Tarımsal destekleme politikaları verimliliği artırır mı? Bu politikaların olumsuz etkileri neler olabilir?"

5. Tarım İşletmeciliği ve Finansman
Tarım işletmelerinde karar alma süreçleri

Kredi kullanımı ve risk yönetimi (sigorta, vadeli işlemler)

Tarımsal kooperatiflerin avantajları ve sorunları

Örnek Soru:
"Çiftçilerin tarım kredilerine erişiminde yaşanan sorunlar nelerdir? Çözüm önerileriniz nedir?"

6. Kırsal Kalkınma ve Sosyo-Ekonomik Analiz
Kırsal göçün tarım sektörüne etkileri

Köylerde gelir artırıcı projeler (agroturizm, katma değerli ürünler)

Toplulaştırmanın tarımsal verimliliğe etkisi

Örnek Soru:
"Kırsal kalkınmada kadın çiftçilerin rolünü artırmak için neler yapılabilir?"

7. Tarımsal Veri Analizi ve Proje Değerlendirme
Tarımda verimlilik ölçüm yöntemleri

Fayda-maliyet analizi ve yatırım projelerinin değerlendirilmesi

SPSS, STATA gibi programlarla temel analizler

Örnek Soru:
"Bir sulama projesinin fayda-maliyet analizinde hangi kriterler dikkate alınmalıdır?"

8. Güncel Konular
İklim değişikliğinin tarım ekonomisine etkileri

Dijital tarım (akıllı tarım uygulamalarının maliyet-fayda analizi)

Organik tarım ve ihracat potansiyelinin ekonomik boyutu

Örnek Soru:
"Tarım 4.0 uygulamalarının Türk çiftçisi için uygulanabilirliğini ekonomik açıdan değerlendiriniz."

Çalışma Önerileri
Temel Kitaplar:

"Tarım Ekonomisi" (Prof. Dr. Tayfun Özkaya)

"Agricultural Economics and Agribusiness" (Gail L. Cramer)

Raporlar: TÜİK, TKDK, FAO ve Dünya Bankası raporları

Tezler: YÖK Tez Merkezi’nden "Tarım Ekonomisi" alanında yapılmış çalışmalar

Önemli Tavsiye:

Güncel tarımsal destekleme politikalarını (2024 teşvikleri, AB IPARD fonları) takip edin.

Gazetelerin tarım sayfaları ve Tarım ve Orman Bakanlığı duyurularını okuyun.