Tarım Sigortası - Tarım Sigortası Nasıl Yapılır

Cumhuriyet tarihiyle birlikte çıkarılması planlanan Tarım Sigortası Resmi Gazete’de yayınlanarak kanunlaştı. Çiftçinin her türlü tabii afete karşı sigortalanmasını öngören kanunla, sigorta primlerinin bir kısmını devlet bir kısmını da çiftçi ödeyecek. Yasa kapsamındaki risklerin teminat altına alınması, standart sigorta poliçelerinin belirlenmesi, hasar organizasyonları, aktüerya çalışmaları, tazminat ödemelerinin yapılması, reasürans teminatının sağlanması, tarım sigortalarının geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve izlenmesiyle diğer teknik hizmetlerin yürütülmesi amacıyla bir Tarım Sigortaları Havuzu kurulacak. Havuz, kapsama alınan riskler için sigorta, reasürans ve retrosesyon yapabilecek. Sigorta şirketleri, bu yasa kapsamında tarım sigortaları alanında elde ettikleri primin tamamını havuza devredecekler.

Tarım sigortası Sistem nasıl işleyecek?

Tarım Sigortaları Havuzu’nun kaynakları, sigorta şirketlerinin devrettiği primler, devlet tarafından sağlanan prim desteği, toplanan kaynakların yatırım gelirleri, alınan krediler, genel bütçeden alınacak katkılar ve diğer gelirlerden oluşacak. Havuzun gelirleri her türlü vergi, resim ve harçtan muaf tutulacak. Havuz tarafından teminat altına alınacak riskler ise; bitkiler, bitkisel ürünler ve seralar, tarımsal yapılar, tarım alet ve makineleri ile çiftlik hayvanları için kuraklık, dolu, don, sel, taban suyu baskını, fırtına, hortum, deprem, heyelan, yangın, kaza ve zararlılar ile hayvan hastalıklarının sebep olacağı zararlar olarak sıralanıyor. Tarım sektörü bakımından önemli görülecek diğer risklere ilişkin teminatlar ise Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek. Ürünler, riskler, bölgeler ve işletme ölçekleri itibariyle devlet tarafından sağlanacak prim desteği miktarları, her yıl Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek. Prim desteğine ilişkin ödenek, her yıl bütçe yasasıyla Bakanlık bütçesinde yer alacak. Uygulama yılında yer alan riskler için tarım sigortası yaptırmayan üreticiler, Tarım Sigortası Yasası’ndan yararlanamayacak. Sigorta sistemini yürütecek şirketin ise 3 ay içinde kurulması planlanıyor

Tarım sigortası uygulama esasları

Köşemizde yer verdiğimiz konuları genellikle sizlerden gelen sorular belirlemektedir. Bunun yanı sıra sosyal güvenlik ve iş hukuku alanında meydana gelen son gelişmeleri de sizlere sunmaktayız. Bu hafta ki konumuzu yine uzun zamandan beri sizlerden gelen tarım sigortasına yönelik sorulardan seçtik. Genel hatlarıyla tarım sigortasına giriş, sigortalı sayılanlar, sigortalılığın başlangıcı ve sona ermesi ve primlerin ödenmesine değineceğiz.
Ülkemizde “gezici”, geçici” ya da “göçmen” işçi olarak isimlendirilen süreksiz tarım işçileri, 1 Ocak 1984 tarihinde yürürlüğe giren 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu ile sosyal sigorta kapsamına alınmıştır.

Sigortalı sayılanlar ve sayılmayanlar

Tarım sigortası, tarım işçilerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanların istekte bulunmaları kaydıyla sosyal güvenliklerini sağlamayı amaçlayan bir sigorta koludur. Tarım sigortasının, hizmet akdi unsuru bulunmasına rağmen, zorunlu değildir. Bunun sebebi ise tarım işinin süreklilik arz etmemesidir. Sürekiz çalışma iş kanuna göre 30 günden az süren çalışmalardır.
Sosyal güvenlik kanunları kapsamı dışında olanlarla bu kanunlara göre malüllük, emeklilik (yaşlılık) aylığı, sürekli tam iş göremezlik geliri almayanlardan; süreksiz olarak tarım işlerinde hizmet akdiyle çalışanlar istekte bulunmaları kaydıyla tarım sigortalısı olabilirler.
Sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olarak çalışmaları nedeniyle prim veya kesenek ödemekte olanlar, 18 yaşını doldurmamış olanlar, sosyal güvenlik kuruluşlarından kendi çalışmalarından dolayı emeklilik (yaşlılık) veya malüllük aylığı ile sürekli iş göremezlik geliri alanlar, aylık veya gelir bağlanması için talepte bulunanlar ve 2022 sayılı Kanuna göre aylık bağlananlar sigortalı sayılmazlar.

Tarım sigortası Tescil işlemleri

Tarım sigortasına girmek isteyenler, örneği Kurumca hazırlanan “Tarım İşlerinde Hizmet Akdi ile Süreksiz Olarak Çalışanlara ait İstek ve Tescil Belgesi”ni, nüfus hüviyet cüzdanındaki bilgilere göre iki örnek doldurup imzaladıktan sonra, mümkünse en son çalıştığı işverene imzalatıp bilahare ikamet ettiği yer muhtarlığına, Tapu Sicil Müdürlüğüne ve en son Bağ-Kur İl Müdürlüğüne onaylattıktan sonra Kanuni ikametgahlarının bulunduğu yer çevresindeki Sosyal Sigortalar Kurumu Sigorta Müdürlüğüne vermeleri gerekir.
İstek ve tescil belgesi Sigorta Müdürlüğü’nce alınanların tescil işlemleri yürürlükteki usul ve esaslara göre yapılır. Tescili yapılan sigortalıya, kimliğinin ve prim ödeme gün sayılarının tespitini sağlayacak, örneği Kurumca hazırlanan bir “Sosyal Güvenlik Belgesi” verilir.
Bu belgenin içindeki kartların her biri, Kurumca ilgili ay bölümüne “Primi Tahsil Edildi” kaydının düşülmesiyle sigortalı tarafından en geç ertesi yılın Şubat ayı sonuna kadar “Alındı Belgesi” karşılığında Kuruma geri verilir.
“Primi Tahsil Edildi” kaydını taşıyan kartın sigortalı tarafından herhangi bir sebeple geri verilmemesi halinde, söz konusu kartın ilgili olduğu süreye ait primler ödenmemiş sayılır.

Sigortalılık başlangıcı

Tarım sigortasına devam etmek isteyenlerin sigortalılıkları 8 Eylül 1999 tarihinden önce, ilgilinin yazılı istek tarihini izleyen yılbaşından itibaren başlamakta iken bu tarihten sonra takip eden aybaşından başlamaktadır.
Tarım sigortasına devam etmekte iken sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olarak çalışmaya başlayanların, işlerinden ayrılmaları halinde tarım sigortalılıkları işten ayrılışlarını takip eden aybaşından itibaren kendiliğinden başlar.
Tarım Sigortasına devam edenlerden; Primini ait olduğu yılı takip eden yılın Şubat ayı sonuna kadar ödemeyenlerin o yılın 1 Ocak gününden, sigortalılıklarını sona erdirmek isteyenlerin yazılı isteklerini takip eden yılbaşından, sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olarak çalışmaya başladıkları tarihten itibaren sigortalılıkları sona erer.

Primlerin ödenmesi

Sigortalılardan asgari ücretin yüzde 30’u oranında prim alınır. Tarım Sigortası Kanunu gereğince alınacak prim hesabına esas gün sayısı her ay için 15, bir tam yıl için 180 gündür.
Sigortalılar her ayın primini en geç ertesi ayın sonuna kadar Sosyal Güvenlik Belgesine Kurumca tahsilat yapıldığını gösteren bir kayıt düşülmek suretiyle Kuruma öderler. Şu kadar ki, ait olduğu yılı izleyen Şubat ayı sonuna kadar ödenen primler de süresi içinde ödenmiş sayılır.
2925 sayılı Kanunda belirtilen yardımlardan yararlanabilmek için gerekli olan primlerin ödendiği sosyal güvenlik kartıyla belgelenmedikçe, sigortalılar ve aile fertlerine veya hak sahiplerine bu yardımlar yapılmaz.