Livadi
12.10.2009, 12:38
Hazır Çim
Hazır çim ( Rulo çim ) : Daha önce alana ekilerek oluşturulmuş, birkaç kez biçilerek ve bakımla kök gelişimi sağlanmış çimin, araziden kesilerek ( kökleriyle birlikte) adeta bir halı gibi , rulolar halinde sarılarak, başka bir alana serilmesi için hazır hale getirilmesidir. Özellikle sıcak yaz aylarında , ekme çimin riskli olduğu zamanlarda hazır çim uygulaması oldukça yaygındır.
Hazır çim yeni yerine serilmeden önce tarlaya ekilmiş, defalarca sulama , biçim, gübreleme işlemi görmüş olması açısından ekme çime göre daha maliyetli bir iştir. Gerek ekim, gerek bakım ve gerekse ağır hazır çim rulolarının taşınması ve nakliyesi ekme çime göre maliyeti arttıran kalemlerdir.
Geçmiş yıllarda hazır çimin fazla tanınmaması, talep azlığı vs gibi nedenlerden dolayı az sayıda hazır çim üreticisi olduğundan fiyatlar oldukça yüksekti ve çoğunlukla belediye park ihalelerinde uygulama alanı bulmakta idi. Ancak günümüzde hazır çime olan talep artmış buna paralel olarakta üretici sayısı ve dolayısıyla rekabet artmış ve fiyatlar daha makul düzeylere inmiştir. zamanla enflasyonun etkisiyle herşeyin fiyatı yükselirken 7-8 yıllık bir süreye rağmen hazır çim fiyatları neredeyse yarı yarıya hatta bazı durumlarda üçte bir fiyatına düşmüştür.
Hazır çim ( rulo çim) yaz ayları yanında , kısa bir süre içinde yeşil alan tesis edilmesi gerektiği hallerdede imdada yetişmektedir. Hazır çim uygulamalarının yaygın olmadığı dönemlerde Hazır çim uygulaması oldukça pahalı ve külfetli bir işti, ancak günümüzde hem daha pratik ve bilinçli bir şekilde uygulanmakta ve hemde daha ekonomik şartlarda Hazır çim tesis etme olanağı mümkün olmaktadır. Hazır çim plastik halı saha değildir. Çoğu kişi bu yanılgıya düşmektedir. Hazır çimde diğer çim gibi iyi bir toprak hazırlığına ve Hazır çimde beslenmeye ve bakıma gereksimin duyar.
HAZIR ÇİM UYGULAMASI
Hazır çim uygulamalarında kullanılan karışım önemlidir ve ister Hazır çim ve isterse ekme çim olsun o bölge koşullarına adapte olabilecek bir karışımdan oluşturulması gerekmektedir.
Hazıe çimde başarı sağlayabilmek için ilk koşul döşendiği günden itibaren sıkça ve bolca su verilmesidir. sulamada günün yakıcı sıcaklarından kaçınmalı ve daha serin saatler seçilmelidir.
Hazır çim alana serilmeden önce çim uygulanacak alan temizlenmeli ve çim toprağı işlenmeli, toprak iyi değilse iyi toprak serilmeli ve üzerine Hazır çim uygulanmalıdır.
Hazır çim uyuglandıktan sonra silindirle sıkıştırılarak toprakla teması sağlanmalıdır.
ÇİM ALANI TESİSİ
Çim: Şehirleşme ile birlikte yeşil alanların hızla yokolması gerek görsel ve gerekse sağlık açısından kotu çevre koşullarının oluşmasına neden olmuş ve zamanla bunun yapay yolla telafisine gidilmiştir.
Daha yaşanabilir ortamlar yaratmak için şehirlerde park ve bahçeler tesis edilmeye başlamıştır. Park ve bahçe tesisinde en onemli unsurlardan biriside çim dir. Alanda bulunan ağaç ve çiçekler için güzel bir fon oluşturarak diğer bitkilerin güzelligini ortaya çıkarır.
Çim gerek görsel olarak estetik bir gorunum oluşturmakta ve gerekse güneş ışınlarını emerek gözlerin güneş ışınlarından etkilenmesini azaltmakta, tozları engellemekte, temiz bir ortam sağlamaktadır.Spor sahalarında ise yumuşak bir zemin oluşturarak üzerinde daha emniyetle hareket edilebilir bir alan oluşturmaktadır. Fazla egim arzeden alanlarda tutucu görev gorerek toprak kaymasını engeller.
Çim zeminler genellikle Graminae familyasından olan bitkilerle tesis edillir.
ÇİM ALANLARI OLUŞTURURKEN NELERE DİKKAT ETMELİ
Çim
tesisinde alanda çok sayıda bitki bulundurulması gerek görsel ve gerekse bakım süreci açısından olumsuz bir durum yaratır. Bitkiler çim alanının kenarına gelecek( geri planda kalacak) şekilde dikilmelidir.
2 – Çim ekiminden önce alandaki her türlü inşaat işi(bina,yol,duvar, aydınlatma vs) önceden bitirilmiş olmalıdır..
3 – Çim ekiminden önce bitkilendirme işi tamamlanmalıdır.
4 – Yabancı ot ilaçlaması yapılacaksa çim ekiminden önce yapılmalı ve toprak temizlenmelidir.
5 – Ekimden bir süre sonra toprak yerleşir ve 3-4 cm seviye düşer bu nedenle yollalrı yaparken bu seviye dikakte alınmalıdır
BİTKİ SEÇİMİ
Çim sahaların tek bir çim ile tesisi dogru olmaz..Çim sahalarda kullanılan bitkilerde aranan özellikleR şu şekilde özetlenebilir.
1. – Renk: Çim bitkilerindeki yapraklar koyu yeşilden gri yeşile kadar çeşitli tonlardadır. Çim bitkisindeki aranan en uygun renk ise taze yeşil renktir. Bu rengin yaz ve kış kor unması tercih sebebidir Ancak yaz evleri gibi bazı yerlerde kullanılan çim türlerinde kışın sararmalar sakınca yaratmaz .
2 – Kuvvetli kök gelişimi: Özellikle spor alanlarında ve sık biçilen yerlerde yüzeysel köklü türler zarar görür. Bu yerlerde kuvvetli kök gelişimi yapan türler kullanılmalıdır.
3-.Çim alanlarında bitkilerin önce hızlı bir gelişme ile alanı kaplaması daha sonrada yavaş gelişme göstermesi istenir. Çünki devamlı hızlı gelişme çok sık biçme grerektirir.
4 – Basılmaya dayanıklı olmalıdır.:.
5 – Uzun ömürlülük: Çim alanları kısa ömürlü yeşil alanlar olarak görmek yanlıştır. İyi bakımlı çim sahalar 15-20 yıl bozulmadan kalabilirler. Uzun ömürlülük, bakım koşulları yanında çim bitkilerinin kendini yenileme kabiliyetine de bağlıdır.
6 – Sık biçime dayanıklılık: Çim alanlarının homojen ve düzgün görünüme sahip olması sık biçimle sağlanabilir. Seçilecek çim bitkilerinin sık biçime dayanıklı olması istenir.
7. – Hem dikin eve hemde enine yayılma özeligi olmalıdır..
8 -Kuraklığa dayanıklı olması istenir
9 – Tekstür: Çim alanlarda ince, dar ve narın yapraklı çim tür ve çeşitleri istenir. Kaba, kalın yapraklı türler güzel görünüş vermezler
10. – Çim hastalıklara Dayanıklı olmalıdır.
ÇİM ALANLARINDA KULLANILAN CİNS VE TÜRLER
Çim alanları tesisinde kullanılan serin iklim çim bitkileri genellikle dört cins içinde (Agrostis, Poa, Festuca ve Lolium) toplanmış tür ve çeşitlerdir. Bunun yanında sıcak iklimler ve az bakımlı yerler için yazın yeşil kalan fakat kışın sararan rizom ve stolonlar gibi vegetatif organları ile yeşil saha tesis edilen bitkiler de (Zoysia sp, Cynodon sp gibi) vardır.
Yumak Yapan Çimler ——————————-
Kök Sap Yapan Çimler
(üst çimler) —————————————–(alt çimler)
F rubra var. Comutata(Fallax) ——————————-Agrostis tenilus
F. ovma ————————————————————–A. stolonifera
F arundinaceae —————————————————-F. rubra var. rubra
F pratensis (F. elatior) ——————————————-Poa prantensis
Lollium perenne —————————————————Poa trivialis (sülük)
Cynosorus cristatus
.
İKLİM İSTEKLERİNE GÖRE
1-SERİN VE ILIK MEVSİM ÇİM TÜRLERİ
Bu gruba giren çim türleri serin ve ılıman bölgelerde (15-21°C) iyi gelişirler.Sulandıkları zaman yıl boyu yeşilliğini muhafaza ederler.
Agrostis (Tavus otu) türleri
Agrostis türleri ince tekstürlüdürler. Sıkı ve kaliteli çim oluştururlar.
Agrostis alba aut pp. (Ak tavus otu):
Agrostis tenius (A. Vulgaris, A. Capillaris L.).
Agrostis stolonifera L (Bataklık tavus otu):
Festuca (Yumak otu) türler
rubra L. (Kırmızı Yumak Otu):
1. Festuca rubra var. Comutata (F. rub. var. FaIIax-)
2. Festuca rubra var. rubra (F. rub. Var.Genoina);
3 Festuca rubra var, Stolonifera “Reptans”:
Festuca ovina L. (Koyun Yumağı):
F. ovina Capillata Lam:
F. Ovina var. Vulgaris Koch.:
Festuca pratensis (F. Elatior):
Poa (salkım otu) türleri
Poa pratensis L. (Çayır salkım otu):
Poa trivialis (Adi salkım otu):
Lolium prenne (İngiliz çimi)
Cynosorus cristatus L. (Tarak otu):
Ophiopogon jnponicus-Liliaceae (Kara çim);.
2-SICAK MEVSİM (SICAK BÖLGE) ÇİM TÜRLERİ
Sıcak bölgeler ve yazın kullanılan yerlerde (yazlıklar gibi) çim saha tesisinde yalnız veya karışım olarak kullanılırlar. Sıcak ve kuraklığa dayanıklı türlerdır. Renklerinin gri-mat oluşu ve kışın sararması gibi olumsuz yönleri vardır.
Cynodon dactylon (Bermuda çimi) ve melezleri: Bu çim türü sıcak bölgelere çok iyi uyum sağlar.
Cynodon transvaalensis (Uganda çimi): Bermuda çimi gibi sıcak bölgelere uygun, kurağa dayanıklıdır.
Zoysia matrella ve melezleri (Japon çimi): Sadece sıcak bölgelere uyan bir çim türüdür.
Zoysia tenufolia (Japon tapınak otu): İnce yapraklı, bodur (biçme gerektirmeyen) yavaş fakat kuvvetli gelişen bir çim türüdür.
Zoysia japonica: Kurağa dayanıklı bir türdür. Az bulunur.
ÇİM ALANLARININ TESİSİ
Çim sahaların tesisi için en uygun mevsimler ilkbahar ve özellikle sonbahar aylarıdır. Gerek yabancı ot ve gerekse karınca zararı nedeniyle en ideal zaman sonbahardır.
i
Çim saha tesislerinde amaca uygun çim karışımları kullanılmalıdır. Ticari olarak hazır karışımlar olduğu gibi, değişik türlerin karışımı amaca uygun olarak hazırlanabilir. Karışımlarda üst ve alt çimler birlikte kullanılmalıdır. Üst çimler dikine gelişme gösterirken alt çimler toprak yüzeyini örterler.
CİM BİTKİLERİNİN ÖZELLİKLERİ
1 – Tekstür (yapısı):
(İnce dar yapraktan genişe doğru)
festuca rubra
Agrostis tenıus
Lollium perenne
Poa pratensis
Zoysia sp.
Cynodon dactylon
Festuca arundinaceae
2 – Biçme yüksekliği istekleri
(Yüksek biçimden-kısa biçime)
Festuca arundinaceae
Festuca rubra Poa pratensis
Lollium perenne
Agrostis tenıus
Zoysia sp
Agrostis stolonifera
3 – Sıcağa dayanıklılık:
(Yüksek sıcaklıktan düşük sıcaklığa doğru )
Zoysia sp.
Cynodon dactylon
Festuca arundinaceae
Agrostis stolonifera
Poa pratensis
Agrostis tenius
Lollium perenne
Festuca rubra
4 – Tuza dayanıklılık
(Çok dayanıklıdan-az dayanıklıya)
Zoysia sp
Cynodon dactylon
Festuca arundinaceae
Lollium perenne
Poa pratensis
Festuca rubra
Agrostis tenıus
5 – Soğuğa dayanıklılık
(Kışın rengini koruması)
Poa pratensis
Festuca rubra
Agrostis tenius
Lollium perenne
Festuca arundinaceae
Zoysia sp.
Cynodon dactylon
6 – Kuraklığa dayanıklılık
(Çok dayamklıdan-az dayanıklı)
Zoysia sp
Cynodon dactylon
Festuca rubra
Poa pratensis
Lollium perenne
Agrostis stolonifera
Agrostis tenıus
7 – Gölgeye dayanıklı
(Tam gölgeden-gümşe doğru)
Festuca rubra
Zoysıa sp
Agrostis stolonıfera
Agrostis tenius
festuca arundınacea
Poa pratensis
Lollıum perenne
Cynodon dactylon
8 – Yıpranma kaybolma dayanma
(Dayanıklıdan zayıfa doğru)
Zoysia sp
Festuca arundınacea
Cynodon dactylon
Lollium perenne
Poa pratensis
Festtuca rubra
Agrostis tenius
Agrostis stolonıfera
9 – Az yıpranmada yenilenme
(Hızlıdan-yavaşa doğru)
Cynodon dactylon festuca arundinacea
Lollıum perenne
Poa pratensis
Agrostis stolonifera
Festuca rubra
Zoysia sp
Agrostis tenius
Çim karışımlarında genellikle kullanılan oranlar
Agrostis türleri ——————–% 5-10
Festuca rubra ve çeşitlen—–% 30-50
Festuca ovina———————% 10-20
Poa pratensis ve çeşitlen—-% 20-30
Lollium perenne——————% 10-20 olarak kullanılır (ağırlık olarak).
Karışımlar genellikle üçlü veya dörtlü olur. l m2 ‘ye 30-50 gr gelecek şekilde ekim yapılır.
ÇİM EKİMİ
Çim ekiminde en önemli konulardan birisi toprak hazırlığıdır.
Kaba tesviyeden sonra tırmıklama (ince tesviye) yapılır. Tırmıklama işlemi önemlidir, sahada küçük çukurluklar ve tepecikler kalmaması gerekir Tırmıklama işleminden sonra toprağın üzerinden 40-50 kg’hk bir silindir geçirilir veya tabana 30×30 cm’lik ortadan saplı tahta tokmakla toprak iyice bastırıhr(dövülür). Öyleki ayak basıldığı zaman ayak izi kalmaması gerekir.
Toprak hazırlığı tamamlanınca ekme işlemi yapılır Genel olarak 1m2 alana 30-40 gram arasında tohum düşürülür ancak iri tohumların (Lollium perenne gibi) çok olduğu karışımlarda bu 50 grama kadar çıkarılabilir. İlkbahar ekimlerinde keza % 20 daha fazla tohum ekilir
Tohum ekme işi rüzgarsız, sakin bir havada sabah veya akşam üzeri yapılmalıdır. Tohum ekimi tamamlanınca tekrar silindir geçirilerek (veya tahta tokmakla bastırılarak) tohumların toprağa yapışması sağlanır. Bundan sonra çok önce 1-2 mm kalınlıkta bir kapak atılır. Hiç kapak atılmasada zarar olmaz. Çünkü çok küçük olan tohumlar toprak aralıklarına girerek aralarda çimlenirler. Kapak materyali olarak yaprak çürüntüsü ile toprak karışımı veya çok iyi yanmış, elenmiş çiftlik gübresi ile toprak karışımı kullanıla bilir.
Tohumların bastırılması ve kapak işlerinden sonra en önemli iş sulamadır. toprağı yerinden oynatmayacak tazyikte,ince süzgeç başlık takılarak sulama yapılmalıdır. yoksa çimler yerinden oynar ve yer yer sahada boşluklar oluşur.Tüm alanın iyice sulanmasına dikkat edilmelidir. tohumların çimlenmesi ve gelişebilmesi için su önemlidir.. Sulama 3-5 cm kalınlıkta toprak tabakası ıslanacak şekilde ve çim yeşerinceye kadar her gün yapılmalıdır.
Tohum ekmeden önce toprak çok kuru ise tohum ekiminden sonra suyu emmesi zor olacağı için ekimden 1-2 gün önce bol olarak sulanır.
Ekilen tohumlar, bitki türüne göre ve ekim mevsimine bağlı olarak 7-21 gün arasında çimlenirler. Bu durumda çim ekilen saha bir ay boyunca hiç kurumadan, nemli kalacak şekilde her gün sulanması gerekir.
ÇİM ALANLARININ BAKIMI
Bitkiler 6-10 cm oldukları zaman ilk biçim yapılır. İlk biçme keskin bir çim makası veya keskin tırpanla yapılması doğru olur.
Biçme artıkları metal tarak ile toplanmalı ve sahadan uzaklaştırılmalıdır. İkinci biçim de tırpan veya makasla yapılırsa iyi olur. Bundan sonra merdane geçirilmesi kardeşlenmeyi teşvik eder ve çimler sıklaşır.
Çim sahalar tesis edildikten sonra bakım işlemleri yerine getirilmez ise kısa zamanda bozulur ve özelliklerini kaybederler.
Bakım işleri içinde en önemlisi biçme ve sulamadır. Çim alanların devamlı olarak biçilmesi bitkilerin kendilerini yenilemesini sağlar. Bitkiler 6-8 cm’ye geldikleri zaman hemen 2-3 cm yükseklikten biçilmeleri gerekir
Her biçimden sonra sulama (gerekiyorsa gübreleme) yapılmalıdır. Biçimden sonra sulama yapılmaz ise bitkiler sararıp kuruyabilirler.
Çim sahalarda sulama ile birlikte 2-3 ayda bir gübreleme yapılması bitkilerin gelişimine yardımcı olur Ancak fazla gübreleme bitkilerin dayanıklılığını azaltır. Bu nedenle gübre lemeyi en az seviyede yapmalıdır. Vegetasyonun azaldığı kış aylarında gübrelemeden kaçınmalıdır
Gübrelemeden sonra bol su verilmesi gerekir. Bu şekilde bitkilerin gübreden yanması engellenir.
Diğer bir bakım işlemi yabancı ot mücadelesidir. Bunun için baştan bazı önlemleri almak gerekir. İlk tesis aşamasında çiftlik gübresi yerme yaprak çuruntüsü veya torf veya organik gübre gibi maddeler kullanılmalıdır eger çiftlik gübresi kullanılacaksa eski-yanmış-toz haline gelmiş gübre kullanılmalıdır.
Tohum ekimi sonbaharda yapılırsa daha az ot çıkar Çimlenme ile birlikte gelişen yabancı otlara karşı selektif yabancı ot ilaçlan (Tordan gibi) kullanılabilir.
Çim alanında yer yer boşlıklar varsa bunlar çim varsa toprak çukurluğu doldurularak yeniden ekilir.boşluklar aşırı ısınmış suyla sulamadan yada hastalıklardan kaynaklanıyor olabilir. Dığer bitkiler gibi çim bitkileri de hastalanabilir. Hastalanan bitkiler kümeler şeklinde ölürler ve yerleri boş kalır.
Bu durumda önce hastalığın nedenlerini saptamak gerekir Aşırı sulama ve sıcak bir araya gelince bitkiler hızlı fakat zayıf gelişirler Zayıf gelişen bitkiler kolayca hastalanırlar. Aşırı azotlu gübre verilmei., birim alana fazla tohum atılarak çok sık fakat zayıf bitkiler oluşturulması bitkilerin kolayca hastalanıp çökmelerine neden olur. Çim bitkilerinde en çok Phytium sp. (Çökerten) Rhızoctoma sp. (Kökboğaz, hastalığı) ve Fusarium sp (Solgunluk) gibi hastalıklar görülür. Özellikle ilk tesis döneminde genç çim bitkilerinin phytium veya rhizotonia ile çökmesi çok görülür. Çim alanlarında kötü drenaj nedeniyle su göllenmelerı varsa buradaki bitkiler boğulur ve hastalanıp ölebilirler.
ÇİM SULAMASI
Çim bitkilerinin çoğu saçak köklü olup kökleri 15-20 cm derinliktedir ve yağışsız geçen yaz aylarında sulama isterler. Ortalama üç günde 8 mm yağış (lm2ye 8 kg) gerekir. Sulama işleri yaz boyunca devam eder. Her sulamada bitkilerin köklerinin dağıldığı 10-15 cm’lik toprak tabakasının ıslanması gerekir
KÜLTÜR ÇİMİ
Kültür çimi çoğu park ve bahçelerde gördüğümüz, tek tür ve ya birkaç çim türü ve varyetelerinden oluşan tohum karışımlarından elde edilen bitki örtüsüdür. Kültür çimleri, kullanım alanlarına ve yetiştirmede kullanılan tohum, toprak, sulama suyu gibi başlıca malzemelerin kalitesine göre sınıflandırılmaktadır.
En kaliteli çimler, “1. Sınıf” olarak adlandırılan iklim faktörlerine ve hastalıklara dayanımları yüksek, basılmaya, yoğun kullanıma ve kısa biçilmeye müsait çimlerdir. Bu çimler genellikle futbol ve golf sahalarında kullanılmaktadır.
Çim üretimi için firmamız, orijinal varyeteli, en kaliteli ithal çim tohumlarını kullanmaktadır. Tohum karışımlarımız, uzmanlarımız tarafından hazırlanmaktadır. Hazırlanan karışımlar lazerli tesviye bıçağı ile tesviye edilen topraklara ekilmektedir. Hazır çimde sahanın tesviyesi toprak yapısı tekstürü ve sulama suyu dikkat edilmesi gereken en önemli faktörlerdir. İstanbul Çim olarak kullanmakta olduğumuz topraklar binlerce yıllık Istıranca Dağları’nın eteklerinde birikmiş olan organik materyalce zengin milli topraklardır. Bu toprak yapısı kaliteli tohumların rahatça kök salarak sağlıklı ve oldukça yoğun kök yapısına sahip olmasına neden olmaktadır. Bu durum hazır çimin uygulama alanına uyumunu sağlamaktadır. Ayrıca sulama suyunun da kaliteli oluşu hastalık riskini sıfıra indirmektedir. Organik materyalce zengin milli topraklar çim yetiştiriciliği için altın değerindedir.
Killi yapıdaki topraklarda üretilen çimlerde ki zayıf kök yapısı uyum sorununa yol açarken, çimin hastalık ve zararlılara hassasiyetini arttırarak ömrü kısaltmaktadır. Oysaki organik maddece zengin, geçirgen yapısı ile çim köklerinin havalanmasını ve kardeşlenmesini arttıran milli tınlı topraklarda yapılan yetiştirme işlemi sonucunda, sık yapılı, hastalık ve zararlılara, sıcak ve kurak zararına aynı zamanda da soğuklara yüksek mukavemet gösteren, basılmaya dayanıklı 1. sınıf çim grubunda yer alan futbol sahası standartlarında çim elde edilmiş olunur.
MERA ÇİMİ
Doğada kendiliğinden yetişen, zorlu hava şartlarına mukavemetleri çok yüksek olan ve içerisinde barındırdığı değişik bitki grupları ile estetik açıdan göz dolduran büyüleyici güzellikteki bitki örtüsüdür. Bu alanlar düzenli bakıldığı takdirde çok uzun ömürlü yeşil alan oluştururlar.
Doğal mera alanlarının yıllık bakımları firmamızca özenle yapılmaktadır. Özel rulo makineleri ile hasat edilip rulo haline getirilen mera çimlerinin özellikle çok yoğun kullanımlı alanlara uygulanması çok iyi sonuç vermektedir. Doğal yabani bitkilerin hastalıklara ve mevsimsel şartlara mükemmel mukavemetleri sayesinde çok uzun ömürlü kullanım imkanı vermektedirler. Bu sayede özellikle kır düğünü, kokteyl ve piknik alanları gibi çim gruplarının yoğun kullanıldığı alanlar için idealdir.
Hazır çim ( Rulo çim ) : Daha önce alana ekilerek oluşturulmuş, birkaç kez biçilerek ve bakımla kök gelişimi sağlanmış çimin, araziden kesilerek ( kökleriyle birlikte) adeta bir halı gibi , rulolar halinde sarılarak, başka bir alana serilmesi için hazır hale getirilmesidir. Özellikle sıcak yaz aylarında , ekme çimin riskli olduğu zamanlarda hazır çim uygulaması oldukça yaygındır.
Hazır çim yeni yerine serilmeden önce tarlaya ekilmiş, defalarca sulama , biçim, gübreleme işlemi görmüş olması açısından ekme çime göre daha maliyetli bir iştir. Gerek ekim, gerek bakım ve gerekse ağır hazır çim rulolarının taşınması ve nakliyesi ekme çime göre maliyeti arttıran kalemlerdir.
Geçmiş yıllarda hazır çimin fazla tanınmaması, talep azlığı vs gibi nedenlerden dolayı az sayıda hazır çim üreticisi olduğundan fiyatlar oldukça yüksekti ve çoğunlukla belediye park ihalelerinde uygulama alanı bulmakta idi. Ancak günümüzde hazır çime olan talep artmış buna paralel olarakta üretici sayısı ve dolayısıyla rekabet artmış ve fiyatlar daha makul düzeylere inmiştir. zamanla enflasyonun etkisiyle herşeyin fiyatı yükselirken 7-8 yıllık bir süreye rağmen hazır çim fiyatları neredeyse yarı yarıya hatta bazı durumlarda üçte bir fiyatına düşmüştür.
Hazır çim ( rulo çim) yaz ayları yanında , kısa bir süre içinde yeşil alan tesis edilmesi gerektiği hallerdede imdada yetişmektedir. Hazır çim uygulamalarının yaygın olmadığı dönemlerde Hazır çim uygulaması oldukça pahalı ve külfetli bir işti, ancak günümüzde hem daha pratik ve bilinçli bir şekilde uygulanmakta ve hemde daha ekonomik şartlarda Hazır çim tesis etme olanağı mümkün olmaktadır. Hazır çim plastik halı saha değildir. Çoğu kişi bu yanılgıya düşmektedir. Hazır çimde diğer çim gibi iyi bir toprak hazırlığına ve Hazır çimde beslenmeye ve bakıma gereksimin duyar.
HAZIR ÇİM UYGULAMASI
Hazır çim uygulamalarında kullanılan karışım önemlidir ve ister Hazır çim ve isterse ekme çim olsun o bölge koşullarına adapte olabilecek bir karışımdan oluşturulması gerekmektedir.
Hazıe çimde başarı sağlayabilmek için ilk koşul döşendiği günden itibaren sıkça ve bolca su verilmesidir. sulamada günün yakıcı sıcaklarından kaçınmalı ve daha serin saatler seçilmelidir.
Hazır çim alana serilmeden önce çim uygulanacak alan temizlenmeli ve çim toprağı işlenmeli, toprak iyi değilse iyi toprak serilmeli ve üzerine Hazır çim uygulanmalıdır.
Hazır çim uyuglandıktan sonra silindirle sıkıştırılarak toprakla teması sağlanmalıdır.
ÇİM ALANI TESİSİ
Çim: Şehirleşme ile birlikte yeşil alanların hızla yokolması gerek görsel ve gerekse sağlık açısından kotu çevre koşullarının oluşmasına neden olmuş ve zamanla bunun yapay yolla telafisine gidilmiştir.
Daha yaşanabilir ortamlar yaratmak için şehirlerde park ve bahçeler tesis edilmeye başlamıştır. Park ve bahçe tesisinde en onemli unsurlardan biriside çim dir. Alanda bulunan ağaç ve çiçekler için güzel bir fon oluşturarak diğer bitkilerin güzelligini ortaya çıkarır.
Çim gerek görsel olarak estetik bir gorunum oluşturmakta ve gerekse güneş ışınlarını emerek gözlerin güneş ışınlarından etkilenmesini azaltmakta, tozları engellemekte, temiz bir ortam sağlamaktadır.Spor sahalarında ise yumuşak bir zemin oluşturarak üzerinde daha emniyetle hareket edilebilir bir alan oluşturmaktadır. Fazla egim arzeden alanlarda tutucu görev gorerek toprak kaymasını engeller.
Çim zeminler genellikle Graminae familyasından olan bitkilerle tesis edillir.
ÇİM ALANLARI OLUŞTURURKEN NELERE DİKKAT ETMELİ
Çim
tesisinde alanda çok sayıda bitki bulundurulması gerek görsel ve gerekse bakım süreci açısından olumsuz bir durum yaratır. Bitkiler çim alanının kenarına gelecek( geri planda kalacak) şekilde dikilmelidir.
2 – Çim ekiminden önce alandaki her türlü inşaat işi(bina,yol,duvar, aydınlatma vs) önceden bitirilmiş olmalıdır..
3 – Çim ekiminden önce bitkilendirme işi tamamlanmalıdır.
4 – Yabancı ot ilaçlaması yapılacaksa çim ekiminden önce yapılmalı ve toprak temizlenmelidir.
5 – Ekimden bir süre sonra toprak yerleşir ve 3-4 cm seviye düşer bu nedenle yollalrı yaparken bu seviye dikakte alınmalıdır
BİTKİ SEÇİMİ
Çim sahaların tek bir çim ile tesisi dogru olmaz..Çim sahalarda kullanılan bitkilerde aranan özellikleR şu şekilde özetlenebilir.
1. – Renk: Çim bitkilerindeki yapraklar koyu yeşilden gri yeşile kadar çeşitli tonlardadır. Çim bitkisindeki aranan en uygun renk ise taze yeşil renktir. Bu rengin yaz ve kış kor unması tercih sebebidir Ancak yaz evleri gibi bazı yerlerde kullanılan çim türlerinde kışın sararmalar sakınca yaratmaz .
2 – Kuvvetli kök gelişimi: Özellikle spor alanlarında ve sık biçilen yerlerde yüzeysel köklü türler zarar görür. Bu yerlerde kuvvetli kök gelişimi yapan türler kullanılmalıdır.
3-.Çim alanlarında bitkilerin önce hızlı bir gelişme ile alanı kaplaması daha sonrada yavaş gelişme göstermesi istenir. Çünki devamlı hızlı gelişme çok sık biçme grerektirir.
4 – Basılmaya dayanıklı olmalıdır.:.
5 – Uzun ömürlülük: Çim alanları kısa ömürlü yeşil alanlar olarak görmek yanlıştır. İyi bakımlı çim sahalar 15-20 yıl bozulmadan kalabilirler. Uzun ömürlülük, bakım koşulları yanında çim bitkilerinin kendini yenileme kabiliyetine de bağlıdır.
6 – Sık biçime dayanıklılık: Çim alanlarının homojen ve düzgün görünüme sahip olması sık biçimle sağlanabilir. Seçilecek çim bitkilerinin sık biçime dayanıklı olması istenir.
7. – Hem dikin eve hemde enine yayılma özeligi olmalıdır..
8 -Kuraklığa dayanıklı olması istenir
9 – Tekstür: Çim alanlarda ince, dar ve narın yapraklı çim tür ve çeşitleri istenir. Kaba, kalın yapraklı türler güzel görünüş vermezler
10. – Çim hastalıklara Dayanıklı olmalıdır.
ÇİM ALANLARINDA KULLANILAN CİNS VE TÜRLER
Çim alanları tesisinde kullanılan serin iklim çim bitkileri genellikle dört cins içinde (Agrostis, Poa, Festuca ve Lolium) toplanmış tür ve çeşitlerdir. Bunun yanında sıcak iklimler ve az bakımlı yerler için yazın yeşil kalan fakat kışın sararan rizom ve stolonlar gibi vegetatif organları ile yeşil saha tesis edilen bitkiler de (Zoysia sp, Cynodon sp gibi) vardır.
Yumak Yapan Çimler ——————————-
Kök Sap Yapan Çimler
(üst çimler) —————————————–(alt çimler)
F rubra var. Comutata(Fallax) ——————————-Agrostis tenilus
F. ovma ————————————————————–A. stolonifera
F arundinaceae —————————————————-F. rubra var. rubra
F pratensis (F. elatior) ——————————————-Poa prantensis
Lollium perenne —————————————————Poa trivialis (sülük)
Cynosorus cristatus
.
İKLİM İSTEKLERİNE GÖRE
1-SERİN VE ILIK MEVSİM ÇİM TÜRLERİ
Bu gruba giren çim türleri serin ve ılıman bölgelerde (15-21°C) iyi gelişirler.Sulandıkları zaman yıl boyu yeşilliğini muhafaza ederler.
Agrostis (Tavus otu) türleri
Agrostis türleri ince tekstürlüdürler. Sıkı ve kaliteli çim oluştururlar.
Agrostis alba aut pp. (Ak tavus otu):
Agrostis tenius (A. Vulgaris, A. Capillaris L.).
Agrostis stolonifera L (Bataklık tavus otu):
Festuca (Yumak otu) türler
rubra L. (Kırmızı Yumak Otu):
1. Festuca rubra var. Comutata (F. rub. var. FaIIax-)
2. Festuca rubra var. rubra (F. rub. Var.Genoina);
3 Festuca rubra var, Stolonifera “Reptans”:
Festuca ovina L. (Koyun Yumağı):
F. ovina Capillata Lam:
F. Ovina var. Vulgaris Koch.:
Festuca pratensis (F. Elatior):
Poa (salkım otu) türleri
Poa pratensis L. (Çayır salkım otu):
Poa trivialis (Adi salkım otu):
Lolium prenne (İngiliz çimi)
Cynosorus cristatus L. (Tarak otu):
Ophiopogon jnponicus-Liliaceae (Kara çim);.
2-SICAK MEVSİM (SICAK BÖLGE) ÇİM TÜRLERİ
Sıcak bölgeler ve yazın kullanılan yerlerde (yazlıklar gibi) çim saha tesisinde yalnız veya karışım olarak kullanılırlar. Sıcak ve kuraklığa dayanıklı türlerdır. Renklerinin gri-mat oluşu ve kışın sararması gibi olumsuz yönleri vardır.
Cynodon dactylon (Bermuda çimi) ve melezleri: Bu çim türü sıcak bölgelere çok iyi uyum sağlar.
Cynodon transvaalensis (Uganda çimi): Bermuda çimi gibi sıcak bölgelere uygun, kurağa dayanıklıdır.
Zoysia matrella ve melezleri (Japon çimi): Sadece sıcak bölgelere uyan bir çim türüdür.
Zoysia tenufolia (Japon tapınak otu): İnce yapraklı, bodur (biçme gerektirmeyen) yavaş fakat kuvvetli gelişen bir çim türüdür.
Zoysia japonica: Kurağa dayanıklı bir türdür. Az bulunur.
ÇİM ALANLARININ TESİSİ
Çim sahaların tesisi için en uygun mevsimler ilkbahar ve özellikle sonbahar aylarıdır. Gerek yabancı ot ve gerekse karınca zararı nedeniyle en ideal zaman sonbahardır.
i
Çim saha tesislerinde amaca uygun çim karışımları kullanılmalıdır. Ticari olarak hazır karışımlar olduğu gibi, değişik türlerin karışımı amaca uygun olarak hazırlanabilir. Karışımlarda üst ve alt çimler birlikte kullanılmalıdır. Üst çimler dikine gelişme gösterirken alt çimler toprak yüzeyini örterler.
CİM BİTKİLERİNİN ÖZELLİKLERİ
1 – Tekstür (yapısı):
(İnce dar yapraktan genişe doğru)
festuca rubra
Agrostis tenıus
Lollium perenne
Poa pratensis
Zoysia sp.
Cynodon dactylon
Festuca arundinaceae
2 – Biçme yüksekliği istekleri
(Yüksek biçimden-kısa biçime)
Festuca arundinaceae
Festuca rubra Poa pratensis
Lollium perenne
Agrostis tenıus
Zoysia sp
Agrostis stolonifera
3 – Sıcağa dayanıklılık:
(Yüksek sıcaklıktan düşük sıcaklığa doğru )
Zoysia sp.
Cynodon dactylon
Festuca arundinaceae
Agrostis stolonifera
Poa pratensis
Agrostis tenius
Lollium perenne
Festuca rubra
4 – Tuza dayanıklılık
(Çok dayanıklıdan-az dayanıklıya)
Zoysia sp
Cynodon dactylon
Festuca arundinaceae
Lollium perenne
Poa pratensis
Festuca rubra
Agrostis tenıus
5 – Soğuğa dayanıklılık
(Kışın rengini koruması)
Poa pratensis
Festuca rubra
Agrostis tenius
Lollium perenne
Festuca arundinaceae
Zoysia sp.
Cynodon dactylon
6 – Kuraklığa dayanıklılık
(Çok dayamklıdan-az dayanıklı)
Zoysia sp
Cynodon dactylon
Festuca rubra
Poa pratensis
Lollium perenne
Agrostis stolonifera
Agrostis tenıus
7 – Gölgeye dayanıklı
(Tam gölgeden-gümşe doğru)
Festuca rubra
Zoysıa sp
Agrostis stolonıfera
Agrostis tenius
festuca arundınacea
Poa pratensis
Lollıum perenne
Cynodon dactylon
8 – Yıpranma kaybolma dayanma
(Dayanıklıdan zayıfa doğru)
Zoysia sp
Festuca arundınacea
Cynodon dactylon
Lollium perenne
Poa pratensis
Festtuca rubra
Agrostis tenius
Agrostis stolonıfera
9 – Az yıpranmada yenilenme
(Hızlıdan-yavaşa doğru)
Cynodon dactylon festuca arundinacea
Lollıum perenne
Poa pratensis
Agrostis stolonifera
Festuca rubra
Zoysia sp
Agrostis tenius
Çim karışımlarında genellikle kullanılan oranlar
Agrostis türleri ——————–% 5-10
Festuca rubra ve çeşitlen—–% 30-50
Festuca ovina———————% 10-20
Poa pratensis ve çeşitlen—-% 20-30
Lollium perenne——————% 10-20 olarak kullanılır (ağırlık olarak).
Karışımlar genellikle üçlü veya dörtlü olur. l m2 ‘ye 30-50 gr gelecek şekilde ekim yapılır.
ÇİM EKİMİ
Çim ekiminde en önemli konulardan birisi toprak hazırlığıdır.
Kaba tesviyeden sonra tırmıklama (ince tesviye) yapılır. Tırmıklama işlemi önemlidir, sahada küçük çukurluklar ve tepecikler kalmaması gerekir Tırmıklama işleminden sonra toprağın üzerinden 40-50 kg’hk bir silindir geçirilir veya tabana 30×30 cm’lik ortadan saplı tahta tokmakla toprak iyice bastırıhr(dövülür). Öyleki ayak basıldığı zaman ayak izi kalmaması gerekir.
Toprak hazırlığı tamamlanınca ekme işlemi yapılır Genel olarak 1m2 alana 30-40 gram arasında tohum düşürülür ancak iri tohumların (Lollium perenne gibi) çok olduğu karışımlarda bu 50 grama kadar çıkarılabilir. İlkbahar ekimlerinde keza % 20 daha fazla tohum ekilir
Tohum ekme işi rüzgarsız, sakin bir havada sabah veya akşam üzeri yapılmalıdır. Tohum ekimi tamamlanınca tekrar silindir geçirilerek (veya tahta tokmakla bastırılarak) tohumların toprağa yapışması sağlanır. Bundan sonra çok önce 1-2 mm kalınlıkta bir kapak atılır. Hiç kapak atılmasada zarar olmaz. Çünkü çok küçük olan tohumlar toprak aralıklarına girerek aralarda çimlenirler. Kapak materyali olarak yaprak çürüntüsü ile toprak karışımı veya çok iyi yanmış, elenmiş çiftlik gübresi ile toprak karışımı kullanıla bilir.
Tohumların bastırılması ve kapak işlerinden sonra en önemli iş sulamadır. toprağı yerinden oynatmayacak tazyikte,ince süzgeç başlık takılarak sulama yapılmalıdır. yoksa çimler yerinden oynar ve yer yer sahada boşluklar oluşur.Tüm alanın iyice sulanmasına dikkat edilmelidir. tohumların çimlenmesi ve gelişebilmesi için su önemlidir.. Sulama 3-5 cm kalınlıkta toprak tabakası ıslanacak şekilde ve çim yeşerinceye kadar her gün yapılmalıdır.
Tohum ekmeden önce toprak çok kuru ise tohum ekiminden sonra suyu emmesi zor olacağı için ekimden 1-2 gün önce bol olarak sulanır.
Ekilen tohumlar, bitki türüne göre ve ekim mevsimine bağlı olarak 7-21 gün arasında çimlenirler. Bu durumda çim ekilen saha bir ay boyunca hiç kurumadan, nemli kalacak şekilde her gün sulanması gerekir.
ÇİM ALANLARININ BAKIMI
Bitkiler 6-10 cm oldukları zaman ilk biçim yapılır. İlk biçme keskin bir çim makası veya keskin tırpanla yapılması doğru olur.
Biçme artıkları metal tarak ile toplanmalı ve sahadan uzaklaştırılmalıdır. İkinci biçim de tırpan veya makasla yapılırsa iyi olur. Bundan sonra merdane geçirilmesi kardeşlenmeyi teşvik eder ve çimler sıklaşır.
Çim sahalar tesis edildikten sonra bakım işlemleri yerine getirilmez ise kısa zamanda bozulur ve özelliklerini kaybederler.
Bakım işleri içinde en önemlisi biçme ve sulamadır. Çim alanların devamlı olarak biçilmesi bitkilerin kendilerini yenilemesini sağlar. Bitkiler 6-8 cm’ye geldikleri zaman hemen 2-3 cm yükseklikten biçilmeleri gerekir
Her biçimden sonra sulama (gerekiyorsa gübreleme) yapılmalıdır. Biçimden sonra sulama yapılmaz ise bitkiler sararıp kuruyabilirler.
Çim sahalarda sulama ile birlikte 2-3 ayda bir gübreleme yapılması bitkilerin gelişimine yardımcı olur Ancak fazla gübreleme bitkilerin dayanıklılığını azaltır. Bu nedenle gübre lemeyi en az seviyede yapmalıdır. Vegetasyonun azaldığı kış aylarında gübrelemeden kaçınmalıdır
Gübrelemeden sonra bol su verilmesi gerekir. Bu şekilde bitkilerin gübreden yanması engellenir.
Diğer bir bakım işlemi yabancı ot mücadelesidir. Bunun için baştan bazı önlemleri almak gerekir. İlk tesis aşamasında çiftlik gübresi yerme yaprak çuruntüsü veya torf veya organik gübre gibi maddeler kullanılmalıdır eger çiftlik gübresi kullanılacaksa eski-yanmış-toz haline gelmiş gübre kullanılmalıdır.
Tohum ekimi sonbaharda yapılırsa daha az ot çıkar Çimlenme ile birlikte gelişen yabancı otlara karşı selektif yabancı ot ilaçlan (Tordan gibi) kullanılabilir.
Çim alanında yer yer boşlıklar varsa bunlar çim varsa toprak çukurluğu doldurularak yeniden ekilir.boşluklar aşırı ısınmış suyla sulamadan yada hastalıklardan kaynaklanıyor olabilir. Dığer bitkiler gibi çim bitkileri de hastalanabilir. Hastalanan bitkiler kümeler şeklinde ölürler ve yerleri boş kalır.
Bu durumda önce hastalığın nedenlerini saptamak gerekir Aşırı sulama ve sıcak bir araya gelince bitkiler hızlı fakat zayıf gelişirler Zayıf gelişen bitkiler kolayca hastalanırlar. Aşırı azotlu gübre verilmei., birim alana fazla tohum atılarak çok sık fakat zayıf bitkiler oluşturulması bitkilerin kolayca hastalanıp çökmelerine neden olur. Çim bitkilerinde en çok Phytium sp. (Çökerten) Rhızoctoma sp. (Kökboğaz, hastalığı) ve Fusarium sp (Solgunluk) gibi hastalıklar görülür. Özellikle ilk tesis döneminde genç çim bitkilerinin phytium veya rhizotonia ile çökmesi çok görülür. Çim alanlarında kötü drenaj nedeniyle su göllenmelerı varsa buradaki bitkiler boğulur ve hastalanıp ölebilirler.
ÇİM SULAMASI
Çim bitkilerinin çoğu saçak köklü olup kökleri 15-20 cm derinliktedir ve yağışsız geçen yaz aylarında sulama isterler. Ortalama üç günde 8 mm yağış (lm2ye 8 kg) gerekir. Sulama işleri yaz boyunca devam eder. Her sulamada bitkilerin köklerinin dağıldığı 10-15 cm’lik toprak tabakasının ıslanması gerekir
KÜLTÜR ÇİMİ
Kültür çimi çoğu park ve bahçelerde gördüğümüz, tek tür ve ya birkaç çim türü ve varyetelerinden oluşan tohum karışımlarından elde edilen bitki örtüsüdür. Kültür çimleri, kullanım alanlarına ve yetiştirmede kullanılan tohum, toprak, sulama suyu gibi başlıca malzemelerin kalitesine göre sınıflandırılmaktadır.
En kaliteli çimler, “1. Sınıf” olarak adlandırılan iklim faktörlerine ve hastalıklara dayanımları yüksek, basılmaya, yoğun kullanıma ve kısa biçilmeye müsait çimlerdir. Bu çimler genellikle futbol ve golf sahalarında kullanılmaktadır.
Çim üretimi için firmamız, orijinal varyeteli, en kaliteli ithal çim tohumlarını kullanmaktadır. Tohum karışımlarımız, uzmanlarımız tarafından hazırlanmaktadır. Hazırlanan karışımlar lazerli tesviye bıçağı ile tesviye edilen topraklara ekilmektedir. Hazır çimde sahanın tesviyesi toprak yapısı tekstürü ve sulama suyu dikkat edilmesi gereken en önemli faktörlerdir. İstanbul Çim olarak kullanmakta olduğumuz topraklar binlerce yıllık Istıranca Dağları’nın eteklerinde birikmiş olan organik materyalce zengin milli topraklardır. Bu toprak yapısı kaliteli tohumların rahatça kök salarak sağlıklı ve oldukça yoğun kök yapısına sahip olmasına neden olmaktadır. Bu durum hazır çimin uygulama alanına uyumunu sağlamaktadır. Ayrıca sulama suyunun da kaliteli oluşu hastalık riskini sıfıra indirmektedir. Organik materyalce zengin milli topraklar çim yetiştiriciliği için altın değerindedir.
Killi yapıdaki topraklarda üretilen çimlerde ki zayıf kök yapısı uyum sorununa yol açarken, çimin hastalık ve zararlılara hassasiyetini arttırarak ömrü kısaltmaktadır. Oysaki organik maddece zengin, geçirgen yapısı ile çim köklerinin havalanmasını ve kardeşlenmesini arttıran milli tınlı topraklarda yapılan yetiştirme işlemi sonucunda, sık yapılı, hastalık ve zararlılara, sıcak ve kurak zararına aynı zamanda da soğuklara yüksek mukavemet gösteren, basılmaya dayanıklı 1. sınıf çim grubunda yer alan futbol sahası standartlarında çim elde edilmiş olunur.
MERA ÇİMİ
Doğada kendiliğinden yetişen, zorlu hava şartlarına mukavemetleri çok yüksek olan ve içerisinde barındırdığı değişik bitki grupları ile estetik açıdan göz dolduran büyüleyici güzellikteki bitki örtüsüdür. Bu alanlar düzenli bakıldığı takdirde çok uzun ömürlü yeşil alan oluştururlar.
Doğal mera alanlarının yıllık bakımları firmamızca özenle yapılmaktadır. Özel rulo makineleri ile hasat edilip rulo haline getirilen mera çimlerinin özellikle çok yoğun kullanımlı alanlara uygulanması çok iyi sonuç vermektedir. Doğal yabani bitkilerin hastalıklara ve mevsimsel şartlara mükemmel mukavemetleri sayesinde çok uzun ömürlü kullanım imkanı vermektedirler. Bu sayede özellikle kır düğünü, kokteyl ve piknik alanları gibi çim gruplarının yoğun kullanıldığı alanlar için idealdir.