Mr.Muhendis
27.09.2009, 13:28
MEMELİLER (MAMALİA)
Yavrularını süt salgılayan göğüs bezleriyle beslediklerinden bu hayvanlara Mammalia adı verilmiştir. Bu hayvanlar Jura'da memeli benzeri sürüngenlerden (Synapsida alt sınıfının Therapsida takımından) ayrı bir dal şeklinde meydana gelmişlerdir. Bu gruptaki hayvanların temel özelliklerinden birisi de tümünün vücudunda az yada çok sayıda kılın bulunmasıdır.
Memeliler üç ana gruba ayrılır. Bunların arasında tekdelikliler yada yumurtlayan memeliler olarak tanınan grup ornitorenk ve ekidnelerden oluşur. Bu ilginç hayvanların yavruları, kışlar gibi yumurtadan çıkar, ama sonra anne sütüyle beslenir.
İkinci grupta keseliler yer alır. Keselilerin yavruları çok az gelişmiş olarak doğar. Yeni doğanların uzunluğu genellikle 6 santimetreyi aşmaz. Başlıca keseliler arasında opossum, tasmanyaşeytanı, bandikut, kuskus ve kangru sayılabilir.
Eteneli memeliler en geniş memeliler grubunu oluşturur. Plasenta adıyla da tanınan etene, annenin içinde gelişen ve yavru ile anne arasında köprü kurarak doğana kadar yavruyu besleyen bir organdır. Eteneli memeliler başlıca 10 grup altına toplanabilir:
Böcekçiller (Insectivora) en çok eski dünyada bulunmakla birlikte bir ölçüde Kuzey Amerika’ya da yayılmıştır. Köstebekler, kirpiler ve sivrifareler en bilinen üyeleridir.
Yarasalar (Chiroptera), uçan memelileri kapsar. Hemen hemen bütün iri yarasalar meyveyle beslenirken, küçüklerinin çoğu böcekleri avlar.
Primatlar (Primates) maymunlar ve insanlardan oluşur. Gelişmiş beyinleri ve el becerileriyle dikkat çekerler.
Dişsizler (Edentata) ya dişten tümüyle yoksundurlar yada ağızlarında basit yapılı birkaç diş taşırlar. Armadillo, karıncayiyen ve tembelhayvan bu grubun üyeleridir.
Kemiriciler (Rodentia) tür ve birey sayısı en çok olan memelilerdir. Tür sayısı 4000’i aşan memelilerin yarısından çoğunu kemiriciler oluşturur. Kobay, fare ve sıçanın yanı sıra oklukirpi, kunduz ve sincap da kemiriciler arasında yer alır.
Etçiller (Carnivora) aslan, kaplan, pars, sırtlan, sansar, ayı, kedi, ve köpeği de içeren yırtıcı hayvanlardır. Denizde yaşamaya büyük bir uyum gösteren foklar ve morslar ise genellikle yüzgeçayaklılar (Pinnipedia) adıyla ayrı bir grupta toplanır.
Balinalar (Cetaca) hemen hemen tümüyle kılsız, balık biçimdeki memelilerdir. Suyun dışında yaşayamazlar. Gerçek balinaların yanı sıra yunuslar ve musurlar da bu grupta yer alır. Mavi balina yaşayan en iri hayvandır.
Filler (Proboscidea) günümüze yalnız iki türüyle ulaşabilmiş kara hayvanlardır.
Tektoynaklılar (Perissodactyla) at, eşek, zebra, tapir ve gergedandan oluşurlar. Toynaklar, bu ve sonraki grubun ayak parmaklarını çevreleyen, kalınlaşarak başkalaşıma uğramış tırnaklarıdır.
Çifttoynaklılar (Artiodactyla) deve, geyik, zürafa, sığır, antilop, keçi ve koyun gibi gevişgetirenlerin yanı sıra domuz, pekari ve suaygırı gibi gevişgetirme özelliği bulunmayan hayvanları da kapsar.
KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ
1. Vücutları genel olarak belirli zaman aralıklarında dökülen kıllarla kaplıdır. Derilerinde ter, yağ, koku ve süt bezleri gibi çeşitli salgı bezleri bulunur. Bazı memelilerin vücut ve kuyruk kısımlarında sürüngenlerinkine benzeyen pullar vardır.
2. Balinalar (Cetacea) ve Deniz inekleri (Sirenia) gibi deniz memelileri dışında kalanlarda dört üye vardır. Bu deniz memelilerinde arka üyeler kaybolmuştur. Her bir üyede 5 veya daha az sayıda parmak bulunur. Gerek üyeler ve gerekse parmaklar çeşitli yaşam biçimlerine göre, örneğin, yürümek, koşmak, tırmanmak, yüzmek, uçmak ve kaçmak gibi görevleri yerine getirecek şekiller kazanmışlardır. Parmak uçlarında boynuz yapısında tırnak ve toynaklar, parmak altlarında ise etli yastıklar mevcuttur.
3. İskelet iyi bir şekilde kemikleşmiştir. Kafataslarında 2 oksipital kondil, boyunlarında 7 tane omur bulunur. Kuyrukları uzun ve hareketlidir.
4. Her iki çenede de mevcut olan dişlerin kök kısımları çukurluklar içerisine gömülüdür. Dişler beslenme durumlarına göre çeşitli şekiller gösterir. Bazılarında dişler bulunmaz. Dilleri çoğunlukla hareketlidir. Gözlerinde hareketli göz kapakları, kulaklarında etli bir dış kulak kısmı bulunur.
5. Kalpleri 2 kulakçık ve 2 karıncık olmak üzere 4 odacıklıdır. Kuşların tersine bunlarda yalnız sol aort kökü bulunmaktadır. alyuvarları yuvarlak ve çekirdeksizdir.
6. Solunumları yalnız akciğerlerle olur. Larinkste ses çıkarmaya yarayan ses telleri bulunur. Kalp ve akciğerlerin yer aldığı göğüs boşluğunu karın boşluğundan ayıran ve diyafram adı verilen kaslı bir bölme vardır. Böyle bir yapı memeliler dışında hiç bir hayvan grubunda görülmez (kuşlardaki bölme kaslı değildir).
7. Vücut sıcaklığı sabittir ve çevre koşularına bağlı olarak değişiklik göstermez (Homoiothermus). Vücut sıcaklığı metabolizma sonucunda sağlanır (endeterm). Vücut üzerinde bir kıl örtüsünün varlığı, deri altında vücudu saran bir yağ tabakasının bulunması ve kirli kan ile temiz kan dolaşımının birbirlerinden tümüyle ayrılmış olması, vücut sıcaklığının değişmezliğini sağlayan özelliklerinden bazılarıdır.
8. Sidik keseleri vardır ve boşaltım maddesi sıvı haldedir.
9. Beyinleri gelişmiş, cerebrum ve cerebellum kısımları oldukça büyüktür. Beyinden 12 çift sinir çıkar.
10. Erkeklerinde bir kopulasyon organı (penis) mevcuttur. Testisleri genellikle karın boşluğu dışında yer alan ve scrotum adı verilen torbalar içerisinde bulunur. Yumurtaları küçük ve kabuksuzdur. Yumurtanın gelişmesi yumurta kanalı (ovidukt)'nın değişmesiyle meydana gelen döl yatağında (uterus) tamamlanır. Amnion, korion ve allantois gibi embriyonik zarlar mevcuttur. Genellikle embriyoyu uterusa bağlayarak onun beslenmesini ve solunumunu sağlayan bir plasenta bulunmaktadır. yavrular doğumdan sonra dişi hayvanın süt bezlerinden salgılanan süt ile beslenir.
-Memeliler sürüngenlerden meydana gelmiş olmalarına karşın onlardan bir çok yapısal farklılıklar gösterirler. Bu farklılıkların en önemlileri şunlardır:
11. Memelilerde vücut örtüsü olarak pullar yerine kıllar bulunur. Yalnız bazı memelilerin vücutlarında ve kuyruk bölgelerinde sürüngenlerden kalma bir özellik olarak hala pullar mevcuttur.
12. Memelilerin kafatasında iki oksipital kondil bulunur (sürüngenlerde bir tane) ve beyin kutusu daha büyüktür.
13. Memelilerde göğüs boşluğu ile karın boşluğunu birbirinden ayıran kaslı bir diyafram vardır
14. Memelilerde alt çene kemiği bir parça halindedir (sürüngenlerde çok sayıda).
15. Memelilerde alt çene kemiği doğrudan kafatası ile eklem yapmaktadır (sürüngenlerde quadratum ile eklem yapar).
16. Memelilerin orta kulağında incus, malleus ve stapes olmak üzere üçlü bir kemik zinciri vardır (sürüngenlerde yalnız stapes karşılığı olan Columella iç kulakta bulunur, diğer iki kemik çene ile birleşmiştir).
17. Memelilerde belirli zamanlarda dökülen dişler bulunur (sürüngenlerde dişler belirli zamanlarda değiştirilmez).
18. Memelilerde kalp dört odacıklıdır ve yalnız sol aort kökü mevcuttur.
19. Memelilerde ses kutusu çok iyi gelişmiştir (sürüngenlerde körelmiştir).
20. Memeliler yavrularını salgıladıkları süt ile beslerler.
21. Vücutlarında kılların bulunması, görme, işitme ve koku alma duyularının çok gelişmiş olması, beyinlerindeki cerebrum ve cerebellum kısımlarının gelişmişliğine bağlı olarak tüm faaliyetleri iyi bir şekilde koordine edebilmesi, öğrenme ve öğrenilen şeylerin hatırda tutulmasına yarayan bir bellek oluşumu ise memelilerin kuşlardan daha evrim geçirmiş olduklarını kanıtlayan özelliklerdir.
Memelilerin Sınıflandırılması
Sınıf Mammalia - Memeliler
Alt sınıf/Takım Prototheria - İlkel memeliler (Yumurtlayan memeliler)
Takım Monotremata - Tek delikliler
Familya Tachyglossidae - Dikenli karıncayiyengiller
Familya Ornithorhynchidae - Ornitorenkgiller
Alt sınıf Marsupialia/Metatheria - Keseliler/Keseli memeliler
Üst takım Ameridelphia (Amerika keselileri)
Takım Didelphimorphia - (Yenidünya keseli sıçanları)
Familya Didelphidae - Keseli sıçangiller
Takım Paucituberculata
Familya Caenolestidae - Fare keseli sıçanıgiller
Üst takım Australidelphia (Avustralya keselileri)
Takım Microbiotheria
Familya Microbiotheriidae - Chiloé keseli sıçanı
Takım Notoryctemorphia
Familya Notoryctidae - Keseli köstebekgiller
Takım Dasyuromorphia - Yırtıcı keseliler
Familya Thylacinidae - Tazmanya kaplanı soyu tükenmiş
Familya Myrmecobiidae - Keseli karıncayiyen
Familya Dasyuridae - Keseli sansargiller
Takım Peramelemorphia - Keseli porsuğumsular
Familya Thylacomyidae - Keseli tavşan (Bilbie)
Familya Chaeropodidae - Domuzayaklı keseli soyu tükenmiş
Familya Peramelidae - Keseli porsukgiller
Takım Diprotodontia - İki ön dişliler
Alt takım Vombatiformes - Vombatımsılar
Familya Phascolarctidae - Koala
Familya Vombatidae - Vombatgiller
Alt takım Phalangeriformes - Kuskusumsular
Üst familya Phalangeroidea
Familya Burramyidae - Keseli yediuyuklayangiller
Familya Phalangeridae - Kuskusgiller
Üst familya Petauroidea - (Uçan keseliler)
Familya Pseudocheiridae - Kıvrıkkuyruklu keseligiller
Familya Petauridae - Uçar kuskusgiller
Familya Tarsipedidae - Balcıl keseli
Familya Acrobatidae - Cüce uçar kuskusgiller
Alt takım Macropodiformes - Kangurumsular
Familya Hypsiprymnodontidae - Misk sıçankangurusu
Familya Potoroidae - Sıçan kangurusugiller
Familya Macropodidae - Kangurugiller
Alt sınıf Placentalia/Eutheria - Eteneliler
Üst takım Afrotheria
Takım Afrosoricida - Tenrekimsiler
Familya Tenrecidae - Tenrekgiller
Familya Chrysochloridae
Takım Macroscelidea
Familya Macroscelididae
Takım Tubulidentata
Familya Orycteropodidae
Takım Bibymalagasia soyu tükenmiş
Familya Plesiorycteropodidae soyu tükenmiş
Takım Hyracoidea - kır sıçanımsılar
Familya Procaviidae - Kırsıçanımsıgiller
Takım Proboscidea - Hortumlu memeliler
Familya Elephantidae - Filgiller
Takım Sirenia - Denizinekleri
Familya Dugongidae - Dugonggiller
Familya Trichechidae - Manatigiller
Üst takım Xenarthra
Takım Cingulata
Familya Dasypodidae - Kemerli hayvangiller
Takım Pilosa/Edendata - Dişsiz memeliler
Alt takım Folivora - Tembel hayvanlar
Familya Bradypodidae - Üç parmaklı tembel hayvanlar
Familya Megalonychidae - İki parmaklı tembel hayvanlar
Alt takım Vermilingua
Familya Myrmecophagidae - Karıncayiyengiller
Üst takım Glires/Euarchontoglires
Takım Scandentia
Familya Tupaiidae - Sivri sincapçıkgiller
Takım Dermoptera - Abalı memeliler
Familya Cynocephalidae - Uçar makigiller
Takım Primates - Maymunlar
Alt takım Strepsirrhini - Nemli burunlu maymunlar
İnfra takım Lermuriformes - Makimsiler
Familya Cheirogaleidae - Kedi makisigiller
Familya Lemuridae - Makigiller
Familya Lepilemuridae - Gelincik makisigiller
Familya Indriidae - İndrigiller
Familya Daubentoniidae - Uzun parmaklıgiller
Familya Megaladapidae soyu tükenmiş
Familya Archaeolemuridae soyu tükenmiş
Familya Palaeopropithecidae soyu tükenmiş
İnfra takım Lorisiformes
Familya Lorisidae
Familya Galagonidae
Alt takım Haplorhini - Kuru burunlu maymunlar
İnfra takım Tarsiiformes
Familya Tarsiidae - Uzunbacaklıgiller
İnfra takım Platyrrhini - Yenidünya maymunları
Familya Callitrichidae
Familya Cebidae - Yenidünya maymunugiller
Familya Aotidae - Gece maymunları
Familya Pitheciidae
Familya Atelidae
İnfra takım Catarrhini - Eskidünya maymunları
Üst familya Cercopithecoidea - Dar burunlu maymunlar
Familya Cercopithecidae - Eskidünya maymunugiller
Üst familya Hominoidea - İnsanımsılar
Familya Hylobatidae - Uzun kollu maymungiller
Familya Hominidae - İnsangiller
Takım Rodentia - Kemiriciler
Alt takım Sciuromorpha - Sincabımsılar
Familya Aplodontidae
Familya Sciuridae - Sincapgiller
Familya Gliridae - Yediuyuklayangiller
Alt takım Castorimorpha - Kunduzumsular
Familya Castoridae - Kunduzgiller
Familya Heteromyidae - Kanguru faresigiller
Familya Geomyidae - Avurdu keseligiller
Alt takım Myomorpha - Sıçanımsılar
Familya Dipodidae - Arap tavşanıgiller
Üst familya Muroidea
Familya Platacanthomyidae
Familya Spalacidae - Kör faregiller
Familya Calomyscidae - Fare hamsterigiller
Familya Nesomyidae
Familya Cricetidae
Familya Muridae - Sıçangiller
Alt takım Anomaluromorpha
Familya Pedetidae
Familya Anomaluridae - Düzensiz kuyruklugiller
Alt takım Hystricomorpha - Oklu kirpimsiler
Familya Diatomyidae
İnfra takım Ctenodactylomorphi
Familya Ctenodactylidae - Tarak parmaklıgiller
İnfra takım Hystricognathi
Familya Hystricidae - Oklu kirpigiller
Familya Bathyergidae - Toprakkazangiller
Familya Petromuridae - Kaya sıçanıgiller
Familya Thryonomyidae - Sazlık sıçanıgiller
Üst familya Caviomorpha - Kobayımsılar
Familya Erethizontidae - Yenidünya kirpisigiller
Familya Chinchillidae - Çinçilagiller
Familya Dinomyidae
Familya Caviidae - Kobaygiller
Familya Dasyproctidae
Familya Cuniculidae
Familya Ctenomyidae
Familya Octodontidae - Sekizdişligiller
Familya Abrocomidae - Çinçila sıçanıgiller
Familya Echimyidae - Dikenli sıçangiller
Familya Myocastoridae - Kunduz sıçanıgiller
Familya Capromyidae - Ağaç sıçanıgiller
Familya Heptaxodontidae soyu tükenmiş
Takım Lagomorpha - Tavşanımsılar
Familya Ochotonidae - Islıklı tavşangiller/Cüce tavşangiller
Familya Leporidae - Tavşangiller
Üst takım Laurasiatheria/Euarchonta
Takım Eulipotyphla/İnsectivora - Böcekçiller
Familya Erinaceidae - Kirpigiller
Familya Nesophontidae - Karibik sivri fareleri soyu tükenmiş
Familya Solenodontidae
Familya Soricidae - Sivri faregiller
Familya Talpidae - Köstebekgiller
Takım Chiroptera - Yarasalar/Uçan memeliler
Alt takım Megachiroptera - Büyük yarasalar
Familya Pteropodidae - Kanat ayaklılar
Alt takım Microchiroptera - Küçük yarasalar
Üst familya Rhinolophoidea
Familya Rhinolophidae - Nal burunlu yarasagiller
Familya Hipposideridae
Familya Megadermatidae
Familya Nycteridae
Üst familya Rhinopomatoidea
Familya Rhinopomatidae - Fare kuyruklu yarasalar
Familya Craseonycteridae
Üst familya Emballonuroidea
Familya Emballonuridae - Serbest kuyruklu yarasagiller
Üst familya Noctilionoidea
Familya Mystacinidae - Yeni Zelanda yarasaları
Familya Phyllostomidae
Familya Mormoopidae
Familya Noctilionidae - Balık yiyen yarasagiller
Üst familya Natalioidea
Familya Myzopodidae
Familya Furipteridae
Familya Thyropteridae
Familya Natalidae - Huni kulaklı yarasagiller
Üst familya Molossoidea
Familya Molossidae - Kuyruklu yarasagiller
Üst familya Vespertilionoidea
Familya Vespertilionidae - Fare kulaklı yarasagiller/Yassı burunlu yarasagiller
Takım Pholidota
Familya Manidae - Pullu hayvanlar
Takım Carnivora - Etçiller
Alt takım Caniformia - Köpeğimsiler
Familya Amphicyonidae soyu tükenmiş
Familya Canidae - Köpekgiller
Familya Miacidae soyu tükenmiş
Familya Ursidae - Ayıgiller
Familya Ailuridae - Küçük panda
Familya Mephitidae - Kokarcagiller
Familya Mustelidae - Sansargiller
Familya Procyonidae - Rakungiller
Üst familya Pinnipedia - Yüzgeçayaklılar
Familya Odobenidae - Morsgiller
Familya Otariidae - Denizaslanıgiller
Familya Phocidae - Fokgiller
Alt takım Feliformia - Kedimsiler
Familya Nimravidae soyu tükenmiş
Familya Eupleridae - Madagaskar etçilleri
Familya Felidae - Kedigiller
Familya Herpestidae - Kuyruksürengiller
Familya Hyaenidae - Sırtlangiller
Familya Nandiniidae Afrika palmiye misk kedisi
Familya Viverridae - Misk kedisigiller
Takım Artiodactyla - Çift toynaklılar
Alt takım Ruminantia - Gevişgetirenler
Familya Antilocapridae - Amerikan antilobu
Familya Bovidae - Boynuzlugiller
Familya Cervidae - Geyikgiller
Familya Giraffidae - Zürafagiller
Familya Moschidae - Misk geyiğigiller
Familya Tragulidae - Cüce geyikgiller
Alt takım Suina - Domuzumsular
Familya Hippopotamidae - Su aygırıgiller
Familya Suidae - Domuzgiller
Familya Tayassuidae - Pekarigiller
Alt takım Tylopoda - Topuktabanlılar
Familya Camelidae - Devegiller
Takım Perissodactyla - Tek toynaklılar
Familya Equidae - Atgiller
Familya Rhinocerotidae - Gergedangiller
Familya Tapiridae - Tapirgiller
Takım Cetacea - Balinalar: Balinalar
Alt takım Mysticeti - Dişsiz balinalar
Familya Balaenidae - Gerçek balinagiller
Familya Balaenopteridae - Çatal kuyruklu balinagiller
Familya Eschrichtiidae - Gri balina
Familya Neobalaenidae
Alt takım Odontoceti - Dişli balinalar
Üst familya Delphinoidea - Yunusumsular
Familya Delphinidae - Yunusgiller
Familya Monodontidae - Beyaz balinagiller
Familya Phocoenidae - Muturgiller/Domuz balinasıgiller
Familya Physeteridae - İspermeçet balinasıgiller
Familya Ziphiidae - Gagalı balinagiller
Üst familya Platanistoidea - Nehir yunusları
Familya Platanistidae - Ganj ve İndus nehir yunusu
Familya Iniidae - Amazon nehir yunusu
Familya Lipotidae - Çin nehir yunusu
Familya Pontoporiidae - La Plata yunusu
Gagalı Memeliler (Prototheri)
.Subclassis (Alt sınıf): Prototheria = Monotremata
(Tek delikliler = İlkel memeliler)
Aşağı omurgalılarda bulunan "kloak", bu canlılarda mevcuttur. Üreme, boşaltım ve sindirim ürünleri bu tek açıklıktan atıldığı için, Monotremata olarak isimlendirilmişlerdir. "Yumurtlayan memeliler" olarak da bilinirler. Üreme tipleri ovipardır. Ortakulaktaki örs ve çekiç kemikleri ayrı değildir. Genç evrede bulunan dişler, ergin evrede kaybedilir. Çeneler, kuşlardaki gibi gaga görüntüsündedir. Ses telleri oluşmamıştır. Mideleri bezsizdir. Kuyrukları pulludur. Parmakları arasında yüzme perdeleri vardır.
Ordo (Takım): Monotremata
1. Familya (Aile): Ornithorhynchidae
(Ördek Gagalar)
Gagaları uzun ve yassıdır.
2. Familya (Aile): Tachyglossidae
(Dikenli Karıncayiyenler)
Gaga uzun ve silindiriktir.
Keseli Memeililer
2. Subclassis (Alt sınıf): Metatheria = Marsupialia (Keseli memeliler)
Vücutlarındaki kıllar oldukça sıktır. Parmak uçlarında tırnakları vardır. Yağ ve ter bezleri iyi gelişmiştir. İskeletlerinde ek bir "kesekemiği (epipupis)" bulunması, önemli özelliklerindendir. Dişleri çok sayıdadır ve art azı dişi haricinde yenilenmezler. Üye parmaklarında 2. ve 3. parmaklar arasında kaynaşma görülür. Göğüs bezlerinin bulunduğunun bölgede, özel kaslardan oluşmuş bir keseleri bulunur. Bazı gruplarda bu kese, sadece üreme döneminde gelişir. Kısa bir gebelik süresi sonrasında, belirli bir embriyo evresinde doğurulan yavrular, kese içerisine alınırlar ve gelişimleri burada tamamlanır. Meme bezlerinin açıklıkları, kese içerisindedir ve yavru bu şekilde beslenerek gelişir.
Çeşitli kaynaklara göre bazen 8-9 takım, bazen de sadece 2 ana takım altında toplanırlar. Bu alt sınıf içerisindeki bazı familyalar (aileler) ve örnek türleri şunlardır.
1. Familia (Aile): Didelphidae
(Keseli memeliler)
Burun ucu ve kuyruk, uzun ve çıplaktır. Kuyrukları kavrayıcı
2. Familia (Aile): Dasyuridae
(Keseli sansarlar)
Etobur veya böcekçildirler. çıplak olan kuyruklarının uç kısmı kıllıdırözelliktedir. Bir doğumda çok sayıda yavru dünyaya getirilebilir.
3. Familia (Aile): Myrmecobiidae
(Keseli karıncayiyenler)
Ön üyelerde 5, arka üyelerde ise 4 parmak bulunur. Oldukça büyük gözleri, sivri kulakları, uzun ve ince bir dilleri vardır. Dilleri yardımıyla ağaç kütüklerinin içinden karınca ve termitleri ayıklayarak yerler.
4. Familia (Aile): Phalangeridae (Uçan sincaplar)
Ayakları tutunucu tipte ve 5 parmaklıdır. Bazılarında kuyruk bulunmaz. Koalalarda, kese açıklığı arkadadır. Tırmanıcı veya planör uçuşu yapabilen türleri içerir.
5. Familia (Aile): Macropodidae (Kangurular)
Gövdeleri genellikle dik tutulur. Sıçrayarak hareket ederler. Uzun ve kuvvetli yapıdaki kuyruk, harekete yardımcıdır. Sıçrama esnasında dengeyi sağlar ve dururken destek görevindedir.
Gerçek Memeliler
Dünya üzerinde yaklaşık 4500 memeli türü bulunur. Bunların 200 kadarı Avrupa’da görülebilir, Türkiye ise tek başına yaklaşık 170 memeli türü barındırmaktadır. Çift ve karmaşık dolaşım sistemine sahip, sabit vücut sıcaklıklı hayvanlardır. Vücutları genellikle kıllarla örtülüdür. Genç bireyler anne sütü ile beslenirler. Genellikle bacak şeklinde oluşmuş dört üyeleri vardır. Solunumda diyafram kullanırlar. Alt çeneleri bir çift kemikten oluşmuştur; orta kulaktaki kemikler üç parçalı olup kulak zarı ve iç kulakla bağıntılıdır. Hemen hepsinde yedi boyun omuru vardır.
Memeliler, sıcak kanlı yaratıklardır. Yani vücut sıcaklıkları genel olarak çevre koşullarından bağımsızdır. Vücutları tüylerle kaplıdır ki, bu doku bazı türlerde dikenli bir hal alabilir (örneğin kirpi) ya da azalıp neredeyse pürüzsüz hale gelebilir; insan, yunus ve balinalarda olduğu gibi. Doğurarak çoğalırlar.
İnsan , Kedi , Köpek, Aslan, Koyun, Fare, Kirpi, Kunduz, Köstebek, Tavşan, Sincap, At, Deve, Zürafa, Geyik, Yarasa, Fil, Domu, Maymun,
Yavrularını süt salgılayan göğüs bezleriyle beslediklerinden bu hayvanlara Mammalia adı verilmiştir. Bu hayvanlar Jura'da memeli benzeri sürüngenlerden (Synapsida alt sınıfının Therapsida takımından) ayrı bir dal şeklinde meydana gelmişlerdir. Bu gruptaki hayvanların temel özelliklerinden birisi de tümünün vücudunda az yada çok sayıda kılın bulunmasıdır.
Memeliler üç ana gruba ayrılır. Bunların arasında tekdelikliler yada yumurtlayan memeliler olarak tanınan grup ornitorenk ve ekidnelerden oluşur. Bu ilginç hayvanların yavruları, kışlar gibi yumurtadan çıkar, ama sonra anne sütüyle beslenir.
İkinci grupta keseliler yer alır. Keselilerin yavruları çok az gelişmiş olarak doğar. Yeni doğanların uzunluğu genellikle 6 santimetreyi aşmaz. Başlıca keseliler arasında opossum, tasmanyaşeytanı, bandikut, kuskus ve kangru sayılabilir.
Eteneli memeliler en geniş memeliler grubunu oluşturur. Plasenta adıyla da tanınan etene, annenin içinde gelişen ve yavru ile anne arasında köprü kurarak doğana kadar yavruyu besleyen bir organdır. Eteneli memeliler başlıca 10 grup altına toplanabilir:
Böcekçiller (Insectivora) en çok eski dünyada bulunmakla birlikte bir ölçüde Kuzey Amerika’ya da yayılmıştır. Köstebekler, kirpiler ve sivrifareler en bilinen üyeleridir.
Yarasalar (Chiroptera), uçan memelileri kapsar. Hemen hemen bütün iri yarasalar meyveyle beslenirken, küçüklerinin çoğu böcekleri avlar.
Primatlar (Primates) maymunlar ve insanlardan oluşur. Gelişmiş beyinleri ve el becerileriyle dikkat çekerler.
Dişsizler (Edentata) ya dişten tümüyle yoksundurlar yada ağızlarında basit yapılı birkaç diş taşırlar. Armadillo, karıncayiyen ve tembelhayvan bu grubun üyeleridir.
Kemiriciler (Rodentia) tür ve birey sayısı en çok olan memelilerdir. Tür sayısı 4000’i aşan memelilerin yarısından çoğunu kemiriciler oluşturur. Kobay, fare ve sıçanın yanı sıra oklukirpi, kunduz ve sincap da kemiriciler arasında yer alır.
Etçiller (Carnivora) aslan, kaplan, pars, sırtlan, sansar, ayı, kedi, ve köpeği de içeren yırtıcı hayvanlardır. Denizde yaşamaya büyük bir uyum gösteren foklar ve morslar ise genellikle yüzgeçayaklılar (Pinnipedia) adıyla ayrı bir grupta toplanır.
Balinalar (Cetaca) hemen hemen tümüyle kılsız, balık biçimdeki memelilerdir. Suyun dışında yaşayamazlar. Gerçek balinaların yanı sıra yunuslar ve musurlar da bu grupta yer alır. Mavi balina yaşayan en iri hayvandır.
Filler (Proboscidea) günümüze yalnız iki türüyle ulaşabilmiş kara hayvanlardır.
Tektoynaklılar (Perissodactyla) at, eşek, zebra, tapir ve gergedandan oluşurlar. Toynaklar, bu ve sonraki grubun ayak parmaklarını çevreleyen, kalınlaşarak başkalaşıma uğramış tırnaklarıdır.
Çifttoynaklılar (Artiodactyla) deve, geyik, zürafa, sığır, antilop, keçi ve koyun gibi gevişgetirenlerin yanı sıra domuz, pekari ve suaygırı gibi gevişgetirme özelliği bulunmayan hayvanları da kapsar.
KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ
1. Vücutları genel olarak belirli zaman aralıklarında dökülen kıllarla kaplıdır. Derilerinde ter, yağ, koku ve süt bezleri gibi çeşitli salgı bezleri bulunur. Bazı memelilerin vücut ve kuyruk kısımlarında sürüngenlerinkine benzeyen pullar vardır.
2. Balinalar (Cetacea) ve Deniz inekleri (Sirenia) gibi deniz memelileri dışında kalanlarda dört üye vardır. Bu deniz memelilerinde arka üyeler kaybolmuştur. Her bir üyede 5 veya daha az sayıda parmak bulunur. Gerek üyeler ve gerekse parmaklar çeşitli yaşam biçimlerine göre, örneğin, yürümek, koşmak, tırmanmak, yüzmek, uçmak ve kaçmak gibi görevleri yerine getirecek şekiller kazanmışlardır. Parmak uçlarında boynuz yapısında tırnak ve toynaklar, parmak altlarında ise etli yastıklar mevcuttur.
3. İskelet iyi bir şekilde kemikleşmiştir. Kafataslarında 2 oksipital kondil, boyunlarında 7 tane omur bulunur. Kuyrukları uzun ve hareketlidir.
4. Her iki çenede de mevcut olan dişlerin kök kısımları çukurluklar içerisine gömülüdür. Dişler beslenme durumlarına göre çeşitli şekiller gösterir. Bazılarında dişler bulunmaz. Dilleri çoğunlukla hareketlidir. Gözlerinde hareketli göz kapakları, kulaklarında etli bir dış kulak kısmı bulunur.
5. Kalpleri 2 kulakçık ve 2 karıncık olmak üzere 4 odacıklıdır. Kuşların tersine bunlarda yalnız sol aort kökü bulunmaktadır. alyuvarları yuvarlak ve çekirdeksizdir.
6. Solunumları yalnız akciğerlerle olur. Larinkste ses çıkarmaya yarayan ses telleri bulunur. Kalp ve akciğerlerin yer aldığı göğüs boşluğunu karın boşluğundan ayıran ve diyafram adı verilen kaslı bir bölme vardır. Böyle bir yapı memeliler dışında hiç bir hayvan grubunda görülmez (kuşlardaki bölme kaslı değildir).
7. Vücut sıcaklığı sabittir ve çevre koşularına bağlı olarak değişiklik göstermez (Homoiothermus). Vücut sıcaklığı metabolizma sonucunda sağlanır (endeterm). Vücut üzerinde bir kıl örtüsünün varlığı, deri altında vücudu saran bir yağ tabakasının bulunması ve kirli kan ile temiz kan dolaşımının birbirlerinden tümüyle ayrılmış olması, vücut sıcaklığının değişmezliğini sağlayan özelliklerinden bazılarıdır.
8. Sidik keseleri vardır ve boşaltım maddesi sıvı haldedir.
9. Beyinleri gelişmiş, cerebrum ve cerebellum kısımları oldukça büyüktür. Beyinden 12 çift sinir çıkar.
10. Erkeklerinde bir kopulasyon organı (penis) mevcuttur. Testisleri genellikle karın boşluğu dışında yer alan ve scrotum adı verilen torbalar içerisinde bulunur. Yumurtaları küçük ve kabuksuzdur. Yumurtanın gelişmesi yumurta kanalı (ovidukt)'nın değişmesiyle meydana gelen döl yatağında (uterus) tamamlanır. Amnion, korion ve allantois gibi embriyonik zarlar mevcuttur. Genellikle embriyoyu uterusa bağlayarak onun beslenmesini ve solunumunu sağlayan bir plasenta bulunmaktadır. yavrular doğumdan sonra dişi hayvanın süt bezlerinden salgılanan süt ile beslenir.
-Memeliler sürüngenlerden meydana gelmiş olmalarına karşın onlardan bir çok yapısal farklılıklar gösterirler. Bu farklılıkların en önemlileri şunlardır:
11. Memelilerde vücut örtüsü olarak pullar yerine kıllar bulunur. Yalnız bazı memelilerin vücutlarında ve kuyruk bölgelerinde sürüngenlerden kalma bir özellik olarak hala pullar mevcuttur.
12. Memelilerin kafatasında iki oksipital kondil bulunur (sürüngenlerde bir tane) ve beyin kutusu daha büyüktür.
13. Memelilerde göğüs boşluğu ile karın boşluğunu birbirinden ayıran kaslı bir diyafram vardır
14. Memelilerde alt çene kemiği bir parça halindedir (sürüngenlerde çok sayıda).
15. Memelilerde alt çene kemiği doğrudan kafatası ile eklem yapmaktadır (sürüngenlerde quadratum ile eklem yapar).
16. Memelilerin orta kulağında incus, malleus ve stapes olmak üzere üçlü bir kemik zinciri vardır (sürüngenlerde yalnız stapes karşılığı olan Columella iç kulakta bulunur, diğer iki kemik çene ile birleşmiştir).
17. Memelilerde belirli zamanlarda dökülen dişler bulunur (sürüngenlerde dişler belirli zamanlarda değiştirilmez).
18. Memelilerde kalp dört odacıklıdır ve yalnız sol aort kökü mevcuttur.
19. Memelilerde ses kutusu çok iyi gelişmiştir (sürüngenlerde körelmiştir).
20. Memeliler yavrularını salgıladıkları süt ile beslerler.
21. Vücutlarında kılların bulunması, görme, işitme ve koku alma duyularının çok gelişmiş olması, beyinlerindeki cerebrum ve cerebellum kısımlarının gelişmişliğine bağlı olarak tüm faaliyetleri iyi bir şekilde koordine edebilmesi, öğrenme ve öğrenilen şeylerin hatırda tutulmasına yarayan bir bellek oluşumu ise memelilerin kuşlardan daha evrim geçirmiş olduklarını kanıtlayan özelliklerdir.
Memelilerin Sınıflandırılması
Sınıf Mammalia - Memeliler
Alt sınıf/Takım Prototheria - İlkel memeliler (Yumurtlayan memeliler)
Takım Monotremata - Tek delikliler
Familya Tachyglossidae - Dikenli karıncayiyengiller
Familya Ornithorhynchidae - Ornitorenkgiller
Alt sınıf Marsupialia/Metatheria - Keseliler/Keseli memeliler
Üst takım Ameridelphia (Amerika keselileri)
Takım Didelphimorphia - (Yenidünya keseli sıçanları)
Familya Didelphidae - Keseli sıçangiller
Takım Paucituberculata
Familya Caenolestidae - Fare keseli sıçanıgiller
Üst takım Australidelphia (Avustralya keselileri)
Takım Microbiotheria
Familya Microbiotheriidae - Chiloé keseli sıçanı
Takım Notoryctemorphia
Familya Notoryctidae - Keseli köstebekgiller
Takım Dasyuromorphia - Yırtıcı keseliler
Familya Thylacinidae - Tazmanya kaplanı soyu tükenmiş
Familya Myrmecobiidae - Keseli karıncayiyen
Familya Dasyuridae - Keseli sansargiller
Takım Peramelemorphia - Keseli porsuğumsular
Familya Thylacomyidae - Keseli tavşan (Bilbie)
Familya Chaeropodidae - Domuzayaklı keseli soyu tükenmiş
Familya Peramelidae - Keseli porsukgiller
Takım Diprotodontia - İki ön dişliler
Alt takım Vombatiformes - Vombatımsılar
Familya Phascolarctidae - Koala
Familya Vombatidae - Vombatgiller
Alt takım Phalangeriformes - Kuskusumsular
Üst familya Phalangeroidea
Familya Burramyidae - Keseli yediuyuklayangiller
Familya Phalangeridae - Kuskusgiller
Üst familya Petauroidea - (Uçan keseliler)
Familya Pseudocheiridae - Kıvrıkkuyruklu keseligiller
Familya Petauridae - Uçar kuskusgiller
Familya Tarsipedidae - Balcıl keseli
Familya Acrobatidae - Cüce uçar kuskusgiller
Alt takım Macropodiformes - Kangurumsular
Familya Hypsiprymnodontidae - Misk sıçankangurusu
Familya Potoroidae - Sıçan kangurusugiller
Familya Macropodidae - Kangurugiller
Alt sınıf Placentalia/Eutheria - Eteneliler
Üst takım Afrotheria
Takım Afrosoricida - Tenrekimsiler
Familya Tenrecidae - Tenrekgiller
Familya Chrysochloridae
Takım Macroscelidea
Familya Macroscelididae
Takım Tubulidentata
Familya Orycteropodidae
Takım Bibymalagasia soyu tükenmiş
Familya Plesiorycteropodidae soyu tükenmiş
Takım Hyracoidea - kır sıçanımsılar
Familya Procaviidae - Kırsıçanımsıgiller
Takım Proboscidea - Hortumlu memeliler
Familya Elephantidae - Filgiller
Takım Sirenia - Denizinekleri
Familya Dugongidae - Dugonggiller
Familya Trichechidae - Manatigiller
Üst takım Xenarthra
Takım Cingulata
Familya Dasypodidae - Kemerli hayvangiller
Takım Pilosa/Edendata - Dişsiz memeliler
Alt takım Folivora - Tembel hayvanlar
Familya Bradypodidae - Üç parmaklı tembel hayvanlar
Familya Megalonychidae - İki parmaklı tembel hayvanlar
Alt takım Vermilingua
Familya Myrmecophagidae - Karıncayiyengiller
Üst takım Glires/Euarchontoglires
Takım Scandentia
Familya Tupaiidae - Sivri sincapçıkgiller
Takım Dermoptera - Abalı memeliler
Familya Cynocephalidae - Uçar makigiller
Takım Primates - Maymunlar
Alt takım Strepsirrhini - Nemli burunlu maymunlar
İnfra takım Lermuriformes - Makimsiler
Familya Cheirogaleidae - Kedi makisigiller
Familya Lemuridae - Makigiller
Familya Lepilemuridae - Gelincik makisigiller
Familya Indriidae - İndrigiller
Familya Daubentoniidae - Uzun parmaklıgiller
Familya Megaladapidae soyu tükenmiş
Familya Archaeolemuridae soyu tükenmiş
Familya Palaeopropithecidae soyu tükenmiş
İnfra takım Lorisiformes
Familya Lorisidae
Familya Galagonidae
Alt takım Haplorhini - Kuru burunlu maymunlar
İnfra takım Tarsiiformes
Familya Tarsiidae - Uzunbacaklıgiller
İnfra takım Platyrrhini - Yenidünya maymunları
Familya Callitrichidae
Familya Cebidae - Yenidünya maymunugiller
Familya Aotidae - Gece maymunları
Familya Pitheciidae
Familya Atelidae
İnfra takım Catarrhini - Eskidünya maymunları
Üst familya Cercopithecoidea - Dar burunlu maymunlar
Familya Cercopithecidae - Eskidünya maymunugiller
Üst familya Hominoidea - İnsanımsılar
Familya Hylobatidae - Uzun kollu maymungiller
Familya Hominidae - İnsangiller
Takım Rodentia - Kemiriciler
Alt takım Sciuromorpha - Sincabımsılar
Familya Aplodontidae
Familya Sciuridae - Sincapgiller
Familya Gliridae - Yediuyuklayangiller
Alt takım Castorimorpha - Kunduzumsular
Familya Castoridae - Kunduzgiller
Familya Heteromyidae - Kanguru faresigiller
Familya Geomyidae - Avurdu keseligiller
Alt takım Myomorpha - Sıçanımsılar
Familya Dipodidae - Arap tavşanıgiller
Üst familya Muroidea
Familya Platacanthomyidae
Familya Spalacidae - Kör faregiller
Familya Calomyscidae - Fare hamsterigiller
Familya Nesomyidae
Familya Cricetidae
Familya Muridae - Sıçangiller
Alt takım Anomaluromorpha
Familya Pedetidae
Familya Anomaluridae - Düzensiz kuyruklugiller
Alt takım Hystricomorpha - Oklu kirpimsiler
Familya Diatomyidae
İnfra takım Ctenodactylomorphi
Familya Ctenodactylidae - Tarak parmaklıgiller
İnfra takım Hystricognathi
Familya Hystricidae - Oklu kirpigiller
Familya Bathyergidae - Toprakkazangiller
Familya Petromuridae - Kaya sıçanıgiller
Familya Thryonomyidae - Sazlık sıçanıgiller
Üst familya Caviomorpha - Kobayımsılar
Familya Erethizontidae - Yenidünya kirpisigiller
Familya Chinchillidae - Çinçilagiller
Familya Dinomyidae
Familya Caviidae - Kobaygiller
Familya Dasyproctidae
Familya Cuniculidae
Familya Ctenomyidae
Familya Octodontidae - Sekizdişligiller
Familya Abrocomidae - Çinçila sıçanıgiller
Familya Echimyidae - Dikenli sıçangiller
Familya Myocastoridae - Kunduz sıçanıgiller
Familya Capromyidae - Ağaç sıçanıgiller
Familya Heptaxodontidae soyu tükenmiş
Takım Lagomorpha - Tavşanımsılar
Familya Ochotonidae - Islıklı tavşangiller/Cüce tavşangiller
Familya Leporidae - Tavşangiller
Üst takım Laurasiatheria/Euarchonta
Takım Eulipotyphla/İnsectivora - Böcekçiller
Familya Erinaceidae - Kirpigiller
Familya Nesophontidae - Karibik sivri fareleri soyu tükenmiş
Familya Solenodontidae
Familya Soricidae - Sivri faregiller
Familya Talpidae - Köstebekgiller
Takım Chiroptera - Yarasalar/Uçan memeliler
Alt takım Megachiroptera - Büyük yarasalar
Familya Pteropodidae - Kanat ayaklılar
Alt takım Microchiroptera - Küçük yarasalar
Üst familya Rhinolophoidea
Familya Rhinolophidae - Nal burunlu yarasagiller
Familya Hipposideridae
Familya Megadermatidae
Familya Nycteridae
Üst familya Rhinopomatoidea
Familya Rhinopomatidae - Fare kuyruklu yarasalar
Familya Craseonycteridae
Üst familya Emballonuroidea
Familya Emballonuridae - Serbest kuyruklu yarasagiller
Üst familya Noctilionoidea
Familya Mystacinidae - Yeni Zelanda yarasaları
Familya Phyllostomidae
Familya Mormoopidae
Familya Noctilionidae - Balık yiyen yarasagiller
Üst familya Natalioidea
Familya Myzopodidae
Familya Furipteridae
Familya Thyropteridae
Familya Natalidae - Huni kulaklı yarasagiller
Üst familya Molossoidea
Familya Molossidae - Kuyruklu yarasagiller
Üst familya Vespertilionoidea
Familya Vespertilionidae - Fare kulaklı yarasagiller/Yassı burunlu yarasagiller
Takım Pholidota
Familya Manidae - Pullu hayvanlar
Takım Carnivora - Etçiller
Alt takım Caniformia - Köpeğimsiler
Familya Amphicyonidae soyu tükenmiş
Familya Canidae - Köpekgiller
Familya Miacidae soyu tükenmiş
Familya Ursidae - Ayıgiller
Familya Ailuridae - Küçük panda
Familya Mephitidae - Kokarcagiller
Familya Mustelidae - Sansargiller
Familya Procyonidae - Rakungiller
Üst familya Pinnipedia - Yüzgeçayaklılar
Familya Odobenidae - Morsgiller
Familya Otariidae - Denizaslanıgiller
Familya Phocidae - Fokgiller
Alt takım Feliformia - Kedimsiler
Familya Nimravidae soyu tükenmiş
Familya Eupleridae - Madagaskar etçilleri
Familya Felidae - Kedigiller
Familya Herpestidae - Kuyruksürengiller
Familya Hyaenidae - Sırtlangiller
Familya Nandiniidae Afrika palmiye misk kedisi
Familya Viverridae - Misk kedisigiller
Takım Artiodactyla - Çift toynaklılar
Alt takım Ruminantia - Gevişgetirenler
Familya Antilocapridae - Amerikan antilobu
Familya Bovidae - Boynuzlugiller
Familya Cervidae - Geyikgiller
Familya Giraffidae - Zürafagiller
Familya Moschidae - Misk geyiğigiller
Familya Tragulidae - Cüce geyikgiller
Alt takım Suina - Domuzumsular
Familya Hippopotamidae - Su aygırıgiller
Familya Suidae - Domuzgiller
Familya Tayassuidae - Pekarigiller
Alt takım Tylopoda - Topuktabanlılar
Familya Camelidae - Devegiller
Takım Perissodactyla - Tek toynaklılar
Familya Equidae - Atgiller
Familya Rhinocerotidae - Gergedangiller
Familya Tapiridae - Tapirgiller
Takım Cetacea - Balinalar: Balinalar
Alt takım Mysticeti - Dişsiz balinalar
Familya Balaenidae - Gerçek balinagiller
Familya Balaenopteridae - Çatal kuyruklu balinagiller
Familya Eschrichtiidae - Gri balina
Familya Neobalaenidae
Alt takım Odontoceti - Dişli balinalar
Üst familya Delphinoidea - Yunusumsular
Familya Delphinidae - Yunusgiller
Familya Monodontidae - Beyaz balinagiller
Familya Phocoenidae - Muturgiller/Domuz balinasıgiller
Familya Physeteridae - İspermeçet balinasıgiller
Familya Ziphiidae - Gagalı balinagiller
Üst familya Platanistoidea - Nehir yunusları
Familya Platanistidae - Ganj ve İndus nehir yunusu
Familya Iniidae - Amazon nehir yunusu
Familya Lipotidae - Çin nehir yunusu
Familya Pontoporiidae - La Plata yunusu
Gagalı Memeliler (Prototheri)
.Subclassis (Alt sınıf): Prototheria = Monotremata
(Tek delikliler = İlkel memeliler)
Aşağı omurgalılarda bulunan "kloak", bu canlılarda mevcuttur. Üreme, boşaltım ve sindirim ürünleri bu tek açıklıktan atıldığı için, Monotremata olarak isimlendirilmişlerdir. "Yumurtlayan memeliler" olarak da bilinirler. Üreme tipleri ovipardır. Ortakulaktaki örs ve çekiç kemikleri ayrı değildir. Genç evrede bulunan dişler, ergin evrede kaybedilir. Çeneler, kuşlardaki gibi gaga görüntüsündedir. Ses telleri oluşmamıştır. Mideleri bezsizdir. Kuyrukları pulludur. Parmakları arasında yüzme perdeleri vardır.
Ordo (Takım): Monotremata
1. Familya (Aile): Ornithorhynchidae
(Ördek Gagalar)
Gagaları uzun ve yassıdır.
2. Familya (Aile): Tachyglossidae
(Dikenli Karıncayiyenler)
Gaga uzun ve silindiriktir.
Keseli Memeililer
2. Subclassis (Alt sınıf): Metatheria = Marsupialia (Keseli memeliler)
Vücutlarındaki kıllar oldukça sıktır. Parmak uçlarında tırnakları vardır. Yağ ve ter bezleri iyi gelişmiştir. İskeletlerinde ek bir "kesekemiği (epipupis)" bulunması, önemli özelliklerindendir. Dişleri çok sayıdadır ve art azı dişi haricinde yenilenmezler. Üye parmaklarında 2. ve 3. parmaklar arasında kaynaşma görülür. Göğüs bezlerinin bulunduğunun bölgede, özel kaslardan oluşmuş bir keseleri bulunur. Bazı gruplarda bu kese, sadece üreme döneminde gelişir. Kısa bir gebelik süresi sonrasında, belirli bir embriyo evresinde doğurulan yavrular, kese içerisine alınırlar ve gelişimleri burada tamamlanır. Meme bezlerinin açıklıkları, kese içerisindedir ve yavru bu şekilde beslenerek gelişir.
Çeşitli kaynaklara göre bazen 8-9 takım, bazen de sadece 2 ana takım altında toplanırlar. Bu alt sınıf içerisindeki bazı familyalar (aileler) ve örnek türleri şunlardır.
1. Familia (Aile): Didelphidae
(Keseli memeliler)
Burun ucu ve kuyruk, uzun ve çıplaktır. Kuyrukları kavrayıcı
2. Familia (Aile): Dasyuridae
(Keseli sansarlar)
Etobur veya böcekçildirler. çıplak olan kuyruklarının uç kısmı kıllıdırözelliktedir. Bir doğumda çok sayıda yavru dünyaya getirilebilir.
3. Familia (Aile): Myrmecobiidae
(Keseli karıncayiyenler)
Ön üyelerde 5, arka üyelerde ise 4 parmak bulunur. Oldukça büyük gözleri, sivri kulakları, uzun ve ince bir dilleri vardır. Dilleri yardımıyla ağaç kütüklerinin içinden karınca ve termitleri ayıklayarak yerler.
4. Familia (Aile): Phalangeridae (Uçan sincaplar)
Ayakları tutunucu tipte ve 5 parmaklıdır. Bazılarında kuyruk bulunmaz. Koalalarda, kese açıklığı arkadadır. Tırmanıcı veya planör uçuşu yapabilen türleri içerir.
5. Familia (Aile): Macropodidae (Kangurular)
Gövdeleri genellikle dik tutulur. Sıçrayarak hareket ederler. Uzun ve kuvvetli yapıdaki kuyruk, harekete yardımcıdır. Sıçrama esnasında dengeyi sağlar ve dururken destek görevindedir.
Gerçek Memeliler
Dünya üzerinde yaklaşık 4500 memeli türü bulunur. Bunların 200 kadarı Avrupa’da görülebilir, Türkiye ise tek başına yaklaşık 170 memeli türü barındırmaktadır. Çift ve karmaşık dolaşım sistemine sahip, sabit vücut sıcaklıklı hayvanlardır. Vücutları genellikle kıllarla örtülüdür. Genç bireyler anne sütü ile beslenirler. Genellikle bacak şeklinde oluşmuş dört üyeleri vardır. Solunumda diyafram kullanırlar. Alt çeneleri bir çift kemikten oluşmuştur; orta kulaktaki kemikler üç parçalı olup kulak zarı ve iç kulakla bağıntılıdır. Hemen hepsinde yedi boyun omuru vardır.
Memeliler, sıcak kanlı yaratıklardır. Yani vücut sıcaklıkları genel olarak çevre koşullarından bağımsızdır. Vücutları tüylerle kaplıdır ki, bu doku bazı türlerde dikenli bir hal alabilir (örneğin kirpi) ya da azalıp neredeyse pürüzsüz hale gelebilir; insan, yunus ve balinalarda olduğu gibi. Doğurarak çoğalırlar.
İnsan , Kedi , Köpek, Aslan, Koyun, Fare, Kirpi, Kunduz, Köstebek, Tavşan, Sincap, At, Deve, Zürafa, Geyik, Yarasa, Fil, Domu, Maymun,