Livadi
26.04.2010, 20:22
Tütünde Tarımsal Mücadele
“İnsanlar yalnız ektiğini ve yetiştirdiğini değil, haşerelerden arta kalanı elde ederler.” Bunun için güzel Ülkemin tarımsal üretiminde gereği kadar haşere ve hastalıklarla mücadeleye yer verilirse alınacak hem mahsulün miktarı artar, hem de kalitesi yükselir. Yalnız hastalık ve haşerelerle karşı uygulanan mücadelede, arzu edilen sonucu alabilmek bazı esaslara bağlıdır. Henüz bitki hastalık ve haşerelerinde karşı kombine bir tarımsal ilaç ve yöntem geliştirilemediğinden haşere ve hastalıkların çeşitlerine göre çeşitli ilaçların kullanmaları gerekmektedir. Bunun için tütün üreticilerimizin kullanacağı ilacın etkisini ve kullanılması hakkında yeteri kadar bir bilgiye sahip olması gereklidir.
Bütün tarımsal üretimlerde olduğu gibi tütün üretiminde de hastalık ve zararlılarına karşı kullanılan tarım ilaçlarının belirlenen koşullar dışında kullanılmaları halinde, bitki üzerinde bıraktığı kalıntılar (rezidü) insan ve çevre sağlığını tehdit etmektedir. Tarımsal ilaçların insan bünyesinde birikmesi ile çeşitli hastalıkların ortaya çıkması, tarımsal üretimde kimyasal ilaç kullanılmadan üretim yapma faaliyetlerini yaygınlaştırmaktadır. Tütün tarımında kimyasal ilaç kullanmadan kültürel önlemler uygulanarak yapılan tütün üretimi önem kazanmaktadır.
Tütün hastalık ve haşerelerine karşı yapılacak tarımsal mücadeleden iyi bir sonuç alınabilmesi için aşağıdaki noktalar dikkate alınmalıdır.
1-Hangi ilaç hangi hastalık ve haşereye karşı kullanılmalıdır. Herhangi bir hastalık ve zararlı görülmesi halinde tütüne ruhsatlı ilaçları kullanmak gerekmektedir. Tütün üreticileri arasında sıklıkla kullanılan bazı tarımsal ilaçların ticari isimleri, etkin maddeleri ve kullanım miktarları aşağıda verilmiştir. 2009 yılından itibaren tarımsal mücadelede kullanılan kimyasal ilaçların satışı reçeteye bağlanmıştır. Tütün şirketlerinde çalışan Tütün Teknoloji Mühendislerinin yazdıkları reçetelerle tarımsal mücadele ilaçları alınabilmektedir. Reçeteli satışla doğru ilacın, doğru zamanda ve dozunda kullanılması amaçlanmıştır.
Yaprak biti (Myzus percicae)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı 100 L Suya
1 Confidor SC 350 İmidacloprit 12 ml/da
2 Lannate 90 SP Methomyl 55 gr/da
3 Actara SC 240 Thiamethoxam 15 ml/da
4 Folimat SL 50 Omethoate 120 ml/da
5 Mospilan 20 SP Acetamiprit 10 gr/da
6 Hunter OD 300 İmidacloprit - Betacyfluthrin 15 ml/da
7 Mosetan 20 SP Acetamiprit 10 gr/da
Tütün thripsi (Thrips tabaci)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 Confidor SC 350 İmidacloprit 14 ml/da
2 Hunter İmidacloprit - Betacyfluthrin 20 ml/da
3 Lannate 90 SP Methomyl 55 gr/da
4 Eforia Thiamethoxam 25 gr/da
5 Folimat SL 50 Omethoate 120 ml/da
Tütün küllemesi (Erysiphe cichoracearum)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 Topas 100 EC Penconazole 35 ml/100 L.
2 Bayfidan 50 EW Triadimenol 75 ml/100 L.
3 Süperol Triadimenol 50 ml/100 L.
Tütün piresi (Epitrix hirtipennis)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 Confidor SC 350 İmidacloprit 12 ml/100 L.
2 Lannate 90 SP Methomyl 50-75 gr/100 L.
3 Thiodan 35 SP(*) Endosülfan %32,9 Koruyucu toprak ilaçlaması
4 Pyrinex 25WP(*) Chlorpyrifos-Etly %25 Koruyucu toprak ilaçlaması
(*) : Tütün yaprağı ile temas etmemelidir. Kalıntı bırakır.
Tütünde bozkurt(Agrotis) Tütünde tel kurdu (Agriotes)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 Dipterex SP 80 Trichlorphon%80 (250 gr/10 kg kepek karışımı ) dekara 6 kg yem veya koruyucu toprak ilaçlaması
2 Thiodan Endosülfan%32,9 (150 gr/10 kg kepek karışımı ) dekara 6 kg yem veya koruyucu toprak ilaçlaması
3 Pyrinex 25 WP Chlorpyrifos-Etly %25 (300 gr/10 kg kepek karışımı ) dekara 6 kg yem veya koruyucu toprak ilaçlaması
Tütünde yeşil kurt (Heliothis armigeral)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 Lannate 20 Methomyl 200ml/da
Tütünde mavi küf (Mildiyö) (Peronospora tabacina)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 Bion mx 44 WG Mefonoxam-Acıhenzolar 20 gr/100 L. Eksper raporu gerekir
2 Antracol WP 80 Manep 100 gr/100 L. Eksper raporu gerekir
3 Dithane M-22 80 WF Manep 90 gr/100 L. Eksper raporu gerekir
4 Dithane M-22 45 WF Mancozop 90 gr/100 L. Eksper raporu gerekir
Tütün fidelerinde çökerten(Fusarium,Pythium,Rhizoctonia,Alternaria,S clerotinia)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 Monceren Conbi 70 WS Pencycuron captan 75 gr/da
2 Cupravit %50 Metalik Bakır 400 gr/da
3 Hektaş- Göztaşı %98 Bakır Sülfat 400 gr/100 L.
4 Hektaş Bakır %50 Metalik Bakır 400 gr/100 L.
Yaprak koltuk filizi( Amerikan tipi Virginia ve Burley)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 -- Pendimethaline 500g/l 250 ml/da her bitkiye 20 ml ilaçlı su
a)Bitki hastalıklarını mantar ve bakteri denen amiller meydana getirirler. Bunlara karşı mantar imha edici ilaçlar ( fungisitler) kullanılmalıdır.
b)Haşereler ve bunların en önemlileri gruplarından emerek ve kemirerek zarar yapan haşereler karşı da bunları öldürücü ilaçlar (insektisitler veya akarisitler ) kullanılmalıdır.
c)Yabancı otları öldürmek içinde yabancı ot ilaçları (Herbisitler ) kullanılmalıdır.
2-İlaç atma zamanını iyi olarak tespit etmek lazımdır. Fakat bu oldukça zor bir iştir. Bunun için en doğrusu mahallin Teknik Ziraat veya Zirai mücadele teşkilatının tavsiyelerine uyulmalıdır.
3-Fazladan zarar gelmez iddiasıyla ilaçlamada tavsiye edilen dozun üzerine hiçbir zaman çıkmamalıdır. Sırt tulumbalarında 0 (sıfır) numara meme kullanılmalıdır. Sırt tulumbası ile tütün sıraları arasında bir gidişte 2 sağ, 2 sol toplam 4 sıra ilaçlanmalıdır.
4-Daima ilaçlama esnasında dikkatli olmalı, bir şey yiyip içmemelidir. İlaçlamadan sonra elleri ve yüzü bol su ve sabunla yıkamalıdır. Boş ambalaj kaplarını yakarak veya uzaklaştırıp uzaklaştırarak derince gömerek yok etmelidir. Bu boş ambalajlar asla hiç bir maksatla bir daha kullanılmamalıdır.
5-İlacın tesiri kaybetmesi için şart koşulan bekleme müddetine mutlak riayet etmeli ve hasada da ancak son ilaçlamadan itibaren bekleme müddeti dolduktan sonra başlamalıdır. Tarla döneminde tütün ilaçlaması yapılacaksa, ilaçlama kırımdan sonra yapılmalıdır, diğer kırıma kadar geçen sürede ilacın etkisinin yani rezidüel etkinin kaybolması beklenmelidir.
6-İlaçların kullanılması esnasında, ambalaj üzerindeki veya içindeki kullanma talimatları ile alınacak tedbirler dikkatlice okunmalı ve bunlara riayet etmelidir.
7-İlaç karışımını hazırlarken bu hususta gerek ilacın kullanma talimatında, gerekse broşürde verilen açıklamalara dikkat etmelidir. Genel olarak toz veya mayi ilaçların tespit edilen miktarlarının daima önce az bir su içerisinde karıştırılmalı ve karıştırmaya devam ederek normal doz elde edilene kadar su ilave etmelidir. Büyük püskürtme cihazlarında ise önce az bir su ile karıştırılan preparat, yarı dolu olan aletin içine yavaşça akıtılır. Bu ameliye esnasında cihazın karıştırma tertibatında durmadan çalıştırılır. Bilahare istenilen doz elde edilene kadar depoya su ilave edilir.
8-Mecbur olunmadıkça hazırlanan karışımı fazla bekletmemeli, yarım saatten fazla bekleyen karışımlarda ise önce iyice karıştırıp sonra ilaçlama yapılmalıdır.
Rezidü, başta sigara tüketicisinin sağlığını tehdit etmekle beraber, ihraç edilen tütünlerimizin iadesine neden olmaktadır. Türk tütününün dünya piyasalarındaki hak etmiş olduğu itibarına gölge düşürmekte ve pazar kaybına neden olmaktadır. Kurutma döneminde kurutma mahalline ve doğrudan tütün yaprağına sarartma amacıyla ve tütünlerin denklenme veya kutulama dönemlerinde de tav suyuna kükürt ve benzer ilaçlar kullanılmamalıdır. Kurutma döneminde kükürt verilen tütünler de fermantasyon döneminde ve sonrasında kararmaktadır, yani bozulmaktadır. Tabii şartlarda anormal bir müdahale olmadan yaz kurusu olarak kuruyan tütünler pazarda aranılan ve istenilen ürünlerdir.
“İnsanlar yalnız ektiğini ve yetiştirdiğini değil, haşerelerden arta kalanı elde ederler.” Bunun için güzel Ülkemin tarımsal üretiminde gereği kadar haşere ve hastalıklarla mücadeleye yer verilirse alınacak hem mahsulün miktarı artar, hem de kalitesi yükselir. Yalnız hastalık ve haşerelerle karşı uygulanan mücadelede, arzu edilen sonucu alabilmek bazı esaslara bağlıdır. Henüz bitki hastalık ve haşerelerinde karşı kombine bir tarımsal ilaç ve yöntem geliştirilemediğinden haşere ve hastalıkların çeşitlerine göre çeşitli ilaçların kullanmaları gerekmektedir. Bunun için tütün üreticilerimizin kullanacağı ilacın etkisini ve kullanılması hakkında yeteri kadar bir bilgiye sahip olması gereklidir.
Bütün tarımsal üretimlerde olduğu gibi tütün üretiminde de hastalık ve zararlılarına karşı kullanılan tarım ilaçlarının belirlenen koşullar dışında kullanılmaları halinde, bitki üzerinde bıraktığı kalıntılar (rezidü) insan ve çevre sağlığını tehdit etmektedir. Tarımsal ilaçların insan bünyesinde birikmesi ile çeşitli hastalıkların ortaya çıkması, tarımsal üretimde kimyasal ilaç kullanılmadan üretim yapma faaliyetlerini yaygınlaştırmaktadır. Tütün tarımında kimyasal ilaç kullanmadan kültürel önlemler uygulanarak yapılan tütün üretimi önem kazanmaktadır.
Tütün hastalık ve haşerelerine karşı yapılacak tarımsal mücadeleden iyi bir sonuç alınabilmesi için aşağıdaki noktalar dikkate alınmalıdır.
1-Hangi ilaç hangi hastalık ve haşereye karşı kullanılmalıdır. Herhangi bir hastalık ve zararlı görülmesi halinde tütüne ruhsatlı ilaçları kullanmak gerekmektedir. Tütün üreticileri arasında sıklıkla kullanılan bazı tarımsal ilaçların ticari isimleri, etkin maddeleri ve kullanım miktarları aşağıda verilmiştir. 2009 yılından itibaren tarımsal mücadelede kullanılan kimyasal ilaçların satışı reçeteye bağlanmıştır. Tütün şirketlerinde çalışan Tütün Teknoloji Mühendislerinin yazdıkları reçetelerle tarımsal mücadele ilaçları alınabilmektedir. Reçeteli satışla doğru ilacın, doğru zamanda ve dozunda kullanılması amaçlanmıştır.
Yaprak biti (Myzus percicae)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı 100 L Suya
1 Confidor SC 350 İmidacloprit 12 ml/da
2 Lannate 90 SP Methomyl 55 gr/da
3 Actara SC 240 Thiamethoxam 15 ml/da
4 Folimat SL 50 Omethoate 120 ml/da
5 Mospilan 20 SP Acetamiprit 10 gr/da
6 Hunter OD 300 İmidacloprit - Betacyfluthrin 15 ml/da
7 Mosetan 20 SP Acetamiprit 10 gr/da
Tütün thripsi (Thrips tabaci)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 Confidor SC 350 İmidacloprit 14 ml/da
2 Hunter İmidacloprit - Betacyfluthrin 20 ml/da
3 Lannate 90 SP Methomyl 55 gr/da
4 Eforia Thiamethoxam 25 gr/da
5 Folimat SL 50 Omethoate 120 ml/da
Tütün küllemesi (Erysiphe cichoracearum)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 Topas 100 EC Penconazole 35 ml/100 L.
2 Bayfidan 50 EW Triadimenol 75 ml/100 L.
3 Süperol Triadimenol 50 ml/100 L.
Tütün piresi (Epitrix hirtipennis)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 Confidor SC 350 İmidacloprit 12 ml/100 L.
2 Lannate 90 SP Methomyl 50-75 gr/100 L.
3 Thiodan 35 SP(*) Endosülfan %32,9 Koruyucu toprak ilaçlaması
4 Pyrinex 25WP(*) Chlorpyrifos-Etly %25 Koruyucu toprak ilaçlaması
(*) : Tütün yaprağı ile temas etmemelidir. Kalıntı bırakır.
Tütünde bozkurt(Agrotis) Tütünde tel kurdu (Agriotes)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 Dipterex SP 80 Trichlorphon%80 (250 gr/10 kg kepek karışımı ) dekara 6 kg yem veya koruyucu toprak ilaçlaması
2 Thiodan Endosülfan%32,9 (150 gr/10 kg kepek karışımı ) dekara 6 kg yem veya koruyucu toprak ilaçlaması
3 Pyrinex 25 WP Chlorpyrifos-Etly %25 (300 gr/10 kg kepek karışımı ) dekara 6 kg yem veya koruyucu toprak ilaçlaması
Tütünde yeşil kurt (Heliothis armigeral)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 Lannate 20 Methomyl 200ml/da
Tütünde mavi küf (Mildiyö) (Peronospora tabacina)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 Bion mx 44 WG Mefonoxam-Acıhenzolar 20 gr/100 L. Eksper raporu gerekir
2 Antracol WP 80 Manep 100 gr/100 L. Eksper raporu gerekir
3 Dithane M-22 80 WF Manep 90 gr/100 L. Eksper raporu gerekir
4 Dithane M-22 45 WF Mancozop 90 gr/100 L. Eksper raporu gerekir
Tütün fidelerinde çökerten(Fusarium,Pythium,Rhizoctonia,Alternaria,S clerotinia)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 Monceren Conbi 70 WS Pencycuron captan 75 gr/da
2 Cupravit %50 Metalik Bakır 400 gr/da
3 Hektaş- Göztaşı %98 Bakır Sülfat 400 gr/100 L.
4 Hektaş Bakır %50 Metalik Bakır 400 gr/100 L.
Yaprak koltuk filizi( Amerikan tipi Virginia ve Burley)
Ticari İsmi Etkin Madde Kullanım Miktarı
1 -- Pendimethaline 500g/l 250 ml/da her bitkiye 20 ml ilaçlı su
a)Bitki hastalıklarını mantar ve bakteri denen amiller meydana getirirler. Bunlara karşı mantar imha edici ilaçlar ( fungisitler) kullanılmalıdır.
b)Haşereler ve bunların en önemlileri gruplarından emerek ve kemirerek zarar yapan haşereler karşı da bunları öldürücü ilaçlar (insektisitler veya akarisitler ) kullanılmalıdır.
c)Yabancı otları öldürmek içinde yabancı ot ilaçları (Herbisitler ) kullanılmalıdır.
2-İlaç atma zamanını iyi olarak tespit etmek lazımdır. Fakat bu oldukça zor bir iştir. Bunun için en doğrusu mahallin Teknik Ziraat veya Zirai mücadele teşkilatının tavsiyelerine uyulmalıdır.
3-Fazladan zarar gelmez iddiasıyla ilaçlamada tavsiye edilen dozun üzerine hiçbir zaman çıkmamalıdır. Sırt tulumbalarında 0 (sıfır) numara meme kullanılmalıdır. Sırt tulumbası ile tütün sıraları arasında bir gidişte 2 sağ, 2 sol toplam 4 sıra ilaçlanmalıdır.
4-Daima ilaçlama esnasında dikkatli olmalı, bir şey yiyip içmemelidir. İlaçlamadan sonra elleri ve yüzü bol su ve sabunla yıkamalıdır. Boş ambalaj kaplarını yakarak veya uzaklaştırıp uzaklaştırarak derince gömerek yok etmelidir. Bu boş ambalajlar asla hiç bir maksatla bir daha kullanılmamalıdır.
5-İlacın tesiri kaybetmesi için şart koşulan bekleme müddetine mutlak riayet etmeli ve hasada da ancak son ilaçlamadan itibaren bekleme müddeti dolduktan sonra başlamalıdır. Tarla döneminde tütün ilaçlaması yapılacaksa, ilaçlama kırımdan sonra yapılmalıdır, diğer kırıma kadar geçen sürede ilacın etkisinin yani rezidüel etkinin kaybolması beklenmelidir.
6-İlaçların kullanılması esnasında, ambalaj üzerindeki veya içindeki kullanma talimatları ile alınacak tedbirler dikkatlice okunmalı ve bunlara riayet etmelidir.
7-İlaç karışımını hazırlarken bu hususta gerek ilacın kullanma talimatında, gerekse broşürde verilen açıklamalara dikkat etmelidir. Genel olarak toz veya mayi ilaçların tespit edilen miktarlarının daima önce az bir su içerisinde karıştırılmalı ve karıştırmaya devam ederek normal doz elde edilene kadar su ilave etmelidir. Büyük püskürtme cihazlarında ise önce az bir su ile karıştırılan preparat, yarı dolu olan aletin içine yavaşça akıtılır. Bu ameliye esnasında cihazın karıştırma tertibatında durmadan çalıştırılır. Bilahare istenilen doz elde edilene kadar depoya su ilave edilir.
8-Mecbur olunmadıkça hazırlanan karışımı fazla bekletmemeli, yarım saatten fazla bekleyen karışımlarda ise önce iyice karıştırıp sonra ilaçlama yapılmalıdır.
Rezidü, başta sigara tüketicisinin sağlığını tehdit etmekle beraber, ihraç edilen tütünlerimizin iadesine neden olmaktadır. Türk tütününün dünya piyasalarındaki hak etmiş olduğu itibarına gölge düşürmekte ve pazar kaybına neden olmaktadır. Kurutma döneminde kurutma mahalline ve doğrudan tütün yaprağına sarartma amacıyla ve tütünlerin denklenme veya kutulama dönemlerinde de tav suyuna kükürt ve benzer ilaçlar kullanılmamalıdır. Kurutma döneminde kükürt verilen tütünler de fermantasyon döneminde ve sonrasında kararmaktadır, yani bozulmaktadır. Tabii şartlarda anormal bir müdahale olmadan yaz kurusu olarak kuruyan tütünler pazarda aranılan ve istenilen ürünlerdir.